Bác về thăm quê

Bác Hồ mất khi tôi chưa được sinh ra đời, chưa một lần nhìn thấy Bác, nhưng trong tôi cho đến tận bây giờ, qua lời kể của mẹ thì Bác như một vị thánh với vầng trán cao, chòm râu bạc đi đôi dép cao su giản dị với biết bao phép mầu nhiệm đã in đậm, khắc sâu trong ký ức của tôi từ thời thơ ấu cho đến tận bây giờ.

Tôi vẫn nhớ như in những đêm trăng sáng, mẹ ôm tôi vào lòng, trong cánh tay gầy guộc, dỗ tôi vào giấc ngủ. Mẹ rì rầm kể cho tôi nghe những câu chuyện cổ tích, nhưng trong câu chuyện cổ tích của mẹ không có hình ảnh bà Tiên, ông Bụt mà lại là hình ảnh Bác Hồ.


Cũng như bao gia đình khác, trong nhà tôi bàn thờ và ảnh Bác Hồ luôn được dành treo ở vị trí trang trọng nhất. Hàng năm, cứ đến ngày Bác mất, gia đình tôi lại làm giỗ, thắp hương lên bàn thờ để tưởng nhớ Bác như một người thân yêu trong gia đình.

Theo lời mẹ thì Bác Hồ có nhiều phép màu lắm. Nào là Bác đã lãnh đạo nhân dân đánh Pháp, đuổi Nhật dành lại độc lập tự do cho dân tộc, đem lại cơm ăn áo mặc cho dân nghèo, nào là thương yêu trẻ con, kính trọng người già…Cứ như thế, những câu chuyện về Bác đã in đậm trong ký ước của tôi cho đến tận bây giờ. Có lẽ cả cuộc đời tôi không thể nào quên được kỷ niệm khi được về thăm quê Bác - Làng sen với các bạn đoàn viên thanh niên trong một chuyến thăm quan.

Với chất giọng miền Trung nhẹ nhàng mà truyền cảm, sâu lắng mà trữ tình, đàm thắm mà da diết, chị hướng dẫn viên đưa chúng tôi đến nơi Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã cất tiếng khóc chào đời, nơi Người sống những năm tháng thiếu thời dưới mái tranh quê cùng những người thân yêu. Giọng đọc đều đều của chị hướng dẫn viên như một thước phim quay chậm, đã đưa mọi người như quay ngược trở lại thời gian năm 1957, cùng Người trở về với làng Sen – mãnh đất nghèo đã sinh ra và nuôi dưỡng một tâm hồn và một nhân cách mang tầm vóc thời đại.

Buổi sáng ngày tháng sáu ấy trời nắng chan hoà. Những tia nắng ấm áp như reo vui cùng với mọi người đang cuồn cuộn đổ về Nam Đàn - Kim Liên chào đón Bác Hồ.

Bác kia rồi! Trong bộ quần áo kaki bạc màu, đôi dép cao su mòn gót, Bác tười cười vẫy chào mọi người. Cả rừng người hò reo mừng đón Bác.

Một đồng chí lãnh đạo tỉnh Nghệ An trịnh trọng mời Bác đi vào nhà khách mới được xây dựng cách đấy không lâu, nhưng Bác ngăn lại:

- Tôi xa nhà, xa quê đã lâu, nay mới có dịp trở về, tôi phải về thăm nhà tôi trước đã. Nhà tiếp khách là dành cho khách, tôi có phải là khách đâu.

- Nói rồi Bác rẽ đi về lối nhà mình. Đến trước chiếc cổng tre dẫn lối đi vào nhà ngang thấy hàng chữ ghi trên tấm bảng nhỏ “ nhà Bác Hồ”, Bác quay lại bảo với mọi người – Đây là nhà Cụ Phó Bảng chứ có phải nhà của Bác Hồ đâu!

Bác đứng tần ngần, nhìn bao quát hai ngôi nhà, sân vườn. Khi nghe tiếng người cán bộ hướng dẫn mời Bác đi vào nhà, Bác ngập ngừng trong vài thoáng rồi thong thả đi dọc theo hàng rào bước đến góc vườn rẽ phải, thàng rào dâm bụt đi thẳng vào sân.

Các chú mở lối đi vừa rồi là sai, cổng nhà Cụ Phó Bảng ở hướng đông này chứ.

Bác dừng lại giữa sân, như muốn thu toàn bộ cảnh quan vào đôi mắt Người chỉ cho mọi người đi theo đâu là nơi trồng cây ổi, chổ nào có cây thanh yên đã mọc trên mảnh vườn xưa của nhà Bác. Bác đi vào nhà lớn, đi hết năm gian, đi đến đâu Bác chỉ cho mọi người vị trí đặt, để các đồ vật theo ký ức của Người. Bác chỉ mọi người biết chiếc võng đay được mắc ở đâu, cái rương gỗ đựng thóc kê ở vị trí nào, cái tủ hai ngăn đựng chén bát được đặt ở đâu… Đi hết nhà lớn, Bác bước xuống nhà ngang, nơi ấy ngày trước dùng để nấu nướng và để đồ.

Bác lại đi ra sân, đứng ngắm lại ngôi nhà đã gắn bó một giai đoạn rất quan trọng trong cuộc đời Bác. Ngôi nhà này là một kỷ vật chứng kiến quá trình lao động, học tập và trưởng thành từ năm mười một tuổi đến năm mười sáu tuổi của Bác, là nơi ghi dấu những cảm xúc đầu tiên về lòng yêu nước thương dân, về nhận thức xã hội và ghi dấu những hoạt động cứu nước của Người.

Đã năm mươi năm trôi qua, những ai vinh dự được có mặt trong giờ phút thiêng liêng của buổi sáng ngày 14/6/1957, hẳn không quên lời Bác. “ Tôi xã quê đã năm mươi năm rồi. Thường tình người ta xa nhà, lúc trở về thì mừng mừng tủi tủi. Nhưng tôi không tủi mà chỉ thấy mừng. Bởi, khi tôi ra đi, nhân dân ta còn bị nô lệ, bị bọn phong kiến đế quốc đè đầu cưỡi cổ. Bây giờ tôi về thì đất nước đã được giải phóng, nhân dân được tự do.


Giọng kể của chị hướng dẫn viên đã ngưng nhưng cả đoàn ai nấy đều im lặng. Có lẽ trong sâu thẳm tâm hồn của mỗi người đều muốn giữ cho riêng mình những hình ảnh đẹp về Bác. Câu chuyện của Bác về thăm quê cứ như thế được lưu truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác. Đối với tôi đó sẽ mãi là một ký ức đẹp về một câu chuyện cổ tích giữa đời thường, viết về một ông tiên, ông tiên có phép thần tiên từ lòng yêu quê hương đất nước, đó sẽ mãi là những câu chuyện cổ tích của mẹ như một bài học làm người đã đưa tôi vào giấc ngũ năm xưa.

Bác của chúng ta là như vậy đó. Bác thật giản dị, thật gần gũi và chân thành biết bao. Nặng lòng lo việc nước, việc dân nhưng trong sâu thẳm trái tim Bác vẫn dành tình sâu nghĩa nặng đối với gia đình, quê hương. Hình ảnh quê hương luôn đau đáu trong lòng Bác, luôn là những gì thật thiêng liêng mà ấm áp biết bao. Đi khắp phương trời vẫn nhớ tới quê hương … Yêu quê hương là thế nhưng Bác phải rời xa miền quê yêu dấu ấy, cất trong tim tiếng mẹ hát ầu ơ, tiếng khung cửi chiều chiều lách cách, từng khuôn mặt, từng nụ cười tuổi thơ … Bác phải rời xa tất cả để bôn ba xa xứ đi tìm chân lý Cách Mạng, đi tìm con đường giải phóng dân tộc Việt Nam. Sau năm mươi năm xa quê, Người trở về quê hương với tất cả tấm lòng của một người con xa xứ, như một người được trở về với tiếng mẹ đưa nôi.
Khép lại câu chuyện, mỗi chúng ta không khỏi trào dâng một niềm cảm xúc mãnh liệt khi nhắc đến hai chữ quê hương.