Vận dụng một số nội dung trong tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư vào việc giảng dạy môn học Xây dựng Đảng

Vận dụng một số nội dung trong tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư vào việc giảng dạy môn học Xây dựng Đảng

• Bởi Tuyên giáo Tỉnh ủy Khánh Hòa
• 19/07/2024 05:07:22
• 34 lượt xem
• 0 lượt thích
• 0 bình luận

1. Đặt vấn đề

Tham nhũng, tiêu cực là “căn bệnh” đã khá trầm trọng ở nước ta hiện nay. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực luôn luôn là cuộc đấu tranh cam go, phức tạp, đòi hỏi sự kiên trì và kiên quyết. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã rất trăn trở và hết sức quan tâm đến công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng ta. Không chỉ thực hành trong quá trình chỉ đạo, lãnh đạo mà Tổng Bí thư còn chú trọng đến việc tập hợp những bài viết về vấn đề này như một hệ thống nhằm góp phần nhìn nhận rõ hơn “căn bệnh” này và những tư tưởng kiên quyết, kiên trì của Tổng Bí thư và của Đảng ta đối với công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hiện nay. Vận dụng một số nội dung trong tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trọng sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vào việc giảng dạy môn học Xây dựng Đảng là việc làm cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả công tác giảng dạy nói chung, giảng dạy xây dựng Đảng tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nói riêng. 

2. Cuốn sách làm rõ những vấn đề cơ bản về tham nhũng, tiêu cực và chỉ rõ sự suy thoái về đạo đức của một bộ phận cán bộ, đảng viên 

Nội dung một số bài viết của Tổng Bí thư từ năm 1973 – 1990 ở phần thứ hai: “Nhất quán phương châm – Phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc” đã cho thấy “Tầm”, “Tâm” và “Tài” của một người đảng viên cộng sản suốt đời vì Nước, vì Dân và luôn trăn trở về nội dung phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. 

Bài đầu tiên có tiêu đề “Bệnh sợ trách nhiệm” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 11/1973, bút danh “Người xây dựng” đã chỉ rõ căn bệnh sợ trách nhiệm và những biểu hiện của nó. Theo đó, người sợ trách nhiệm là người thường làm việc một cách cầm chừng cho “đủ bổn phận”, cốt sao không phạm phải khuyết điểm gì lớn; không dám quyết đoán những việc thuộc phạm vi trách nhiệm và quyền hạn của mình; thường lấy lý do làm việc tập thể, tôn trọng tập thể để dựa dẫm vào tập thể; ngại “va chạm” trong quan hệ với các đồng chí trong đơn vị, với cấp trên và cả với cấp dưới. 

Bệnh sợ trách nhiệm làm cho công việc bị trì trệ, dậm chân tại chỗ, làm cho những nhân tố mới không phát huy được, những khuyết điểm và nhược điểm không được khắc phục kịp thời và làm cho trình độ, năng lực công tác của cán bộ chậm được nâng cao. Mà nguồn gốc chủ yếu của bệnh sợ trách nhiệm, theo tác giả, chính là chủ nghĩa cá nhân.

Tác giả cũng bày tỏ quan điểm đồng tình với lãnh tụ của giai cấp vô sản Bungari và của thế giới – Tổng Bí thư Quốc tế Cộng sản, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Bungari Đimitơrốp (1882 – 1949): Người cán bộ phải có khả năng độc lập quyết định phương hướng trong mọi hoàn cảnh và không sợ chịu trách nhiệm về những quyết định của mình. Người nào sợ trách nhiệm không phải là một người lãnh đạo.

Từ năm 1973, khi mới 29 tuổi đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã nghiên cứu và nhìn ra “Bệnh sợ trách nhiệm” một cách sâu sắc như vậy, qua đó cho thấy cái “tầm” của một nhà lãnh đạo tương lai.

Khi nói về một số biểu hiện của tham nhũng, tiêu cực qua các bài viết “Móc ngoặc” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số tháng 8/1978, bài “Làm xiếc” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 6/1985 với bút danh Trọng Nghĩa. Tác giả lý giải, “Móc” ghép với “ngoặc” thành từ “móc ngoặc” để diễn tả một cách có hình ảnh hành động của một số người thông đồng, móc nối với nhau ăn cắp hoặc sử dụng nhập nhằng tài sản của Nhà nước, của tập thể, lợi dụng lẫn nhau làm sai phép nước để mưu lợi ích cá nhân. Hay “Làm xiếc” được dùng để ám chỉ và phê phán những việc làm có tính xảo thuật và mánh khóe vì lợi ích cá nhân, lợi ích cục bộ của một số người, một số cơ quan, đơn vị. 

Hậu quả của tệ “móc ngoặc” và “làm xiếc” là không hề nhỏ: tình trạng “há miệng mắc quai”, “rút dây sợ động rừng” đã trói buộc một số người, làm cho việc chấp hành kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước không nghiêm, không triệt để. Nó đang gây ra biết bao tai hại cho đời sống kinh tế – xã hội, cho thuần phong mỹ tục của Nhân dân, cho nền đạo đức mới, văn hóa mới của chúng ta. Nó làm hư hỏng không ít cán bộ, đảng viên ta. Giải pháp mà tác giả đưa ra là: chỉ cần mọi cấp, mọi ngành, mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là những người lãnh đạo, thật sự bắt tay vào thực hiện, thực hiện nghiêm chỉnh, kiên quyết, triệt để; thực hiện không hề có chữ “nhưng” nào đi kèm, thì chúng ta sẽ chặn đứng được hiện tượng móc ngoặc, sẽ quét sạch được những con “sâu mọt” muốn đục khoét tài sản của Nhà nước, những “con sâu bỏ rầu nồi canh” làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của đội ngũ chúng ta.

Bên cạnh đó, đồng chí Nguyễn Phú Trọng rất quan tâm nghiên cứu và đề cao vấn đề uy tín của người cán bộ, đảng viên, đã dành 2 bài viết cho chủ đề này: bài “Chức vụ và uy tín” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 2/1984; và bài “Cái làm nên uy tín đảng viên” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số tháng 02/1990 với bút danh Trọng Nghĩa.

Tác giả khẳng định bất cứ người lãnh đạo nào cũng phải có một uy tín nhất định; chức vụ càng cao thì uy tín càng lớn. Uy tín là điều kiện bảo đảm hiệu quả công tác của người lãnh đạo. Nhưng dĩ nhiên sự đời không đơn giản như vậy. Không phải hễ cứ có chức vụ là đã có uy tín, càng không phải đã có uy tín đầy đủ. Uy tín, theo đúng nghĩa chân chính của nó là sự tín nhiệm mà người đó có được bằng chính phẩm chất và tài năng của mình. Theo tác giả, giữa chức vụ và uy tín tuy có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, nương tựa vào nhau, nhưng không phải là một. Theo ý nghĩa nào đó, có thể hiểu mối quan hệ giữa chức vụ và uy tín như mối quan hệ giữa hình thức và nội dung. Chức vụ là hình thức, còn uy tín là nội dung. Chức vụ là điều kiện khách quan để củng cố và nâng cao uy tín, trong khi uy tín là cái quyết định sự tồn tại của chức vụ. Nếu uy tín mất đi thì theo quy luật thông thường, chức vụ trước sau cũng sẽ mất theo.

Hiện nay, trong nhiều nghị quyết, Đảng ta đã khẳng định mạnh mẽ rằng, cần phải kiên quyết thi hành kỷ luật những cán bộ, đảng viên làm bậy, phải thay đổi những cán bộ, đảng viên không có đủ những yêu cầu về phẩm chất và năng lực đảm đương trách nhiệm được giao, không còn uy tín trước quần chúng. Tuy nhiên, tư tưởng đó của Đảng và cũng là nguyện vọng của đông đảo đảng viên và quần chúng vẫn chưa được quán triệt một cách sâu sắc và triệt để. Trong thực tế vẫn còn không ít những người không xứng đáng nắm giữ những chức vụ khá quan trọng trong các tổ chức đảng, các cơ quan quản lý kinh tế và các tổ chức xã hội khác. Bởi vẫn còn sự dung túng, bao biện, sự nể nang và bao che, sự thiếu phê bình và tự phê bình. Chính sự nể nang, sự bao che đang là một trở ngại lớn trên con đường củng cố và kiện toàn đội ngũ cán bộ của chúng ta. 

Đối với người đảng viên, trong điều kiện đổi mới hiện nay, cái quan trọng nhất thể hiện được vai trò tiên phong, gương mẫu của đảng viên, làm nên uy tín đảng viên, là phải bảo đảm 5 vấn đề sau: (1) Đảng viên phải có thái độ đúng đắn, tích cực đối với công cuộc đổi mới, đi đầu thực hiện đổi mới, kiên định lập trường cách mạng của giai cấp công nhân, trung thành với lý tưởng cộng sản, đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, vững vàng, không dao động trước bất kỳ khó khăn, thử thách nào; (2) Phải có kiến thức, có năng lực thực hiện công cuộc đổi mới; (3) Phải nỗ lực phấn đấu làm hết sức mình, bằng lao động sáng tạo và có chất lượng cao của mình góp phần xóa bỏ nghèo nàn lạc hậu, làm giàu cho đất nước, cho Nhân dân, trong đó có bản thân; (4) Phải có quan hệ tốt với quần chúng; (5) Phải có ý thức tổ chức kỷ luật, giữ gìn sự đoàn kết thống nhất của Đảng trên cơ sở thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng.

3. Vận dụng một số nội dung trong tác phẩm vào nghiên cứu, giảng dạy

Khẳng định giá trị của cuốn sách về lý luận và thực tiễn chính là việc Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã giải đáp hàng loạt các vấn đề về tham nhũng, tiêu cực một cách hết sức thuyết phục. Cuốn sách là một nguồn tư liệu quý và giúp giảng viên nhận thức một cách rõ ràng, sâu sắc hơn những nội dung về tham nhũng, tiêu cực, từ đó truyền dẫn đến học viên – đội ngũ cán bộ, lãnh đạo của Đảng, cũng chính là những đối tượng cần thấm nhuần cả về lý luận và thực tiễn công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực mà Đảng ta đang rất quyết liệt triển khai. Vận dụng các nội dung của cuốn sách về xây dựng Đảng sẽ làm cho bài giảng có “sức nặng” hơn, trở nên sinh động, thuyết phục hơn.

Thứ nhất, cuốn sách đã làm rõ nội hàm, phạm vi của tham nhũng. 

Trả lời cho câu hỏi tham nhũng là gì, Tổng Bí thư đã lý giải rất ngắn gọn và súc tích: tham nhũng (tham ô, nhũng nhiễu) là hiện tượng xã hội tiêu cực, xấu xa mà thời nào, chế độ nào, quốc gia nào cũng có; đó là “khuyết tật bẩm sinh” của quyền lực. Các quốc gia tồn tại và phát triển vững mạnh đều quan tâm và tiến hành đấu tranh phòng, chống tham nhũng có hiệu quả. 

Như vậy, Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ, Việt Nam có tham nhũng và chúng ta thấy rõ rằng, tham nhũng là hiện tượng mang tính phổ quát và toàn cầu qua các thời kỳ từ khi xã hội loài người có giai cấp và nhà nước, không phân biệt chế độ chính trị và vị trí địa lý của từng quốc gia. 

Thứ hai, làm rõ mối quan hệ giữa tham nhũng và tiêu cực.

So với “tham nhũng” thì “tiêu cực” có nghĩa rộng hơn, do đó, phải xác định phạm vi của tiêu cực mà chúng ta cần tập trung phòng, chống là những hành vi có liên quan đến tham nhũng; đó là sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Tham nhũng là một loại hành vi tiêu cực do người có chức vụ, quyền hạn thực hiện, là loại biểu hiện cụ thể của suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. 

Tham nhũng và tiêu cực, nhất là suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống có mối quan hệ gắn bó mật thiết, chặt chẽ với nhau; nguyên nhân cơ bản, trực tiếp của tham nhũng là do suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; tiêu cực là môi trường làm nảy sinh tham nhũng; tham nhũng tác động trở lại làm trầm trọng hơn tình trạng tiêu cực. Nếu chỉ phòng, chống tham nhũng về tiền bạc, tài sản thôi thì chưa đủ, mà nguy hại hơn là sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Đây mới là cái gốc của tham nhũng. Tiền bạc, tài sản có thể còn thu hồi được, nhưng nếu suy thoái về đạo đức, tư tưởng là mất tất cả. Vì vậy, phòng, chống tiêu cực, mà trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, tức là trị tận gốc của tham nhũng.

Thứ ba, làm rõ nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về tham nhũng.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu là kẻ thù của Nhân dân và Chính phủ; là “giặc ở trong lòng”, “giặc nội xâm”. Bước vào thời kỳ đổi mới, trước tình trạng tham nhũng, tiêu cực ngày càng bộc lộ rõ nét, diễn biến phức tạp, Đảng ta đã nhiều lần chỉ rõ: Tham nhũng “làm giảm lòng tin của quần chúng đối với sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành của các cơ quan nhà nước” (Đại hội VI); “đe dọa sự ổn định, phát triển của đất nước” (Đại hội XI); “là thách thức nghiêm trọng đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và hiệu lực quản lý của Nhà nước” (Đại hội XII). 

Đặc biệt, từ Hội nghị giữa nhiệm kỳ Đại hội VII (tháng 01/1994), tham nhũng được Đảng ta nhận diện là một trong bốn nguy cơ đối với Đảng và cách mạng Việt Nam, đến Đại hội IX đã trở thành “một nguy cơ lớn đe dọa sự sống còn của chế độ ta” và đến nay “vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ”. Điều đó cho thấy, chúng ta chưa bao giờ chủ quan; trái lại, luôn luôn đặt cảnh báo về nguy cơ và sự tác hại của tệ tham nhũng ở mức độ cao nhất. 

Thứ tư, chỉ rõ tác hại của tham nhũng, tiêu cực.

Trước đây, chúng ta chủ yếu quan tâm đến tác hại trước mắt, về vật chất (kinh tế, tiền bạc), nay chúng ta quan tâm nhiều hơn, nhìn rõ hơn tác hại tiềm ẩn, khôn lường của tham nhũng, tiêu cực, làm hư hỏng, mất cán bộ, mất niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ và cuối cùng là mất chế độ như đã từng xảy ra trong thực tiễn lịch sử trên thế giới. Vị trí, vai trò của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngày càng được coi trọng và nhận thức sâu sắc hơn, toàn diện hơn. 

Trước đây, chống tham nhũng, lãng phí chủ yếu chỉ tập trung vào các hành vi: tham ô, chiếm đoạt, nhận hối lộ, đưa hối lộ, làm thất thoát tài sản nhà nước. Nay không chỉ trong khu vực nhà nước mà còn mở rộng ra cả khu vực ngoài nhà nước. Đặc biệt, không chỉ phòng, chống tham nhũng, lãng phí mà còn gắn phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.

Thứ năm, chỉ rõ nguyên nhân dẫn đến tham nhũng, tiêu cực.

Về khách quan: một số người lãnh đạo vẫn bàng quan, vô trách nhiệm hoặc bị một số người cấp dưới nịnh hót, mua chuộc, đã buông lỏng, làm ngơ, thậm chí bao che cho những hành vi móc ngoặc.

Về chủ quan: có người do nhận thức mơ hồ, do thiếu tình cảm cách mạng trong sáng và sâu sắc đối với Nhân dân, với Tổ quốc, nhưng có lẽ chủ yếu là do mắc vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ. 

Nguồn gốc chủ yếu của bệnh sợ trách nhiệm là chủ nghĩa cá nhân. Chính vì luôn luôn tính toán cho lợi ích cá nhân, bo bo “bảo vệ” lấy cái cá nhân của mình mà mất cả dũng khí đấu tranh, thiếu hẳn “tinh thần trách nhiệm nghiêm túc, tính kiên quyết, tính nguyên tắc trong khi giải quyết các vấn đề”, không dám đương đầu trước khó khăn, không dám nghĩ, không dám làm, chỉ tránh khó ngại phiền. Vì vậy, khắc phục bệnh sợ trách nhiệm trước hết là phải chống chủ nghĩa cá nhân, nâng cao tinh thần cách mạng của cán bộ, đảng viên, làm cho mỗi người đều có tinh thần xả thân vì sự nghiệp cách mạng, đều thật sự “trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy. 

Nguyên nhân sâu xa của tham nhũng, tiêu cực là do chủ nghĩa cá nhân, do sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo cấp cao. Vì vậy, phải chấn chỉnh, uốn nắn từ suy nghĩ, nhận thức mới có thể phòng, chống từ sớm, từ xa, cả ngọn lẫn gốc tình trạng tham nhũng. Đây là lý do vì sao Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng được bổ sung thêm chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để chỉ đạo cả công tác phòng, chống tham nhũng và phòng, chống tiêu cực. Từ đây, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực bước sang một giai đoạn mới, đi vào chiều sâu, gắn kết chặt chẽ hơn giữa phòng và chống theo đúng tư tưởng chỉ đạo của Đảng đã được đề ra từ Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 (khóa X).

Thứ sáu, là cơ sở để vận dụng đề xuất giải pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

(1) Thực hành đồng loạt các biện pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực một cách đồng bộ.

Đó là nhiệm vụ rất quan trọng và vô cùng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải tiến hành một cách kiên quyết, kiên trì, liên tục, bền bỉ, không nghỉ, không ngừng ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực; thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự với những bước đi vững chắc, tích cực, chủ động và có trọng tâm, trọng điểm.

(2) Chú trọng phòng ngừa tận gốc của tham nhũng, tiêu cực; góp phần xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. 

Trước đây, chúng ta chỉ nói “chống tham nhũng, lãng phí”; điều đó không sai nhưng dẫu sao lãng phí cũng chỉ là một việc cụ thể; còn tiêu cực có nội dung và phạm vi rộng hơn, căn cốt hơn, nhất là sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Đây mới là cái gốc, cái nguy hiểm nhất dẫn đến tham nhũng, hư hỏng; không chỉ làm mất tiền, mất của mà còn mất người, thậm chí mất cả chế độ.

Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã tách đạo đức ra thành một mặt độc lập trong công tác xây dựng Đảng, chứng tỏ Đảng ta đã bắt đúng bệnh dẫn đến tham nhũng, tiêu cực và điều cần làm bây giờ là tổ chức thực hiện cho thống nhất, toàn diện, đồng bộ; mỗi người cán bộ, đảng viên cần phải xác định rằng rèn luyện đạo đức cách mạng phải làm thường xuyên như việc rửa mặt hàng ngày.

(3) Kiên quyết đấu tranh chống lại sự xuyên tạc của các thế lực thù địch lợi dụng phòng, chống tham nhũng, lãng phí để chống phá Đảng.

Vạch trần những âm mưu chống phá của các thế lực thù địch, Tổng Bí thư nêu: “đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững ổn định chính trị, tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại, đặc biệt là góp phần lấy lại và củng cố niềm tin của Nhân dân, bác bỏ luận điệu sai trái của các thế lực xấu, thù địch, chống đối cho rằng đấu tranh phòng, chống tham nhũng, xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm là “đấu đá nội bộ”, “phe cánh”. Đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng và xây dựng, làm trong sạch Đảng và bộ máy nhà nước chỉ làm “chùn bước” những ai có động cơ không trong sáng, đã trót “nhúng chàm” và những người không nắm vững chủ trương, chính sách của Đảng, thiếu bản lĩnh, thiếu kiến thức và kinh nghiệm”.

(4) Tăng cường xử lý nghiêm minh những vi phạm về tham nhũng, tiêu cực.

Có thể nói, chưa bao giờ chúng ta xử lý nghiêm khắc nhiều cán bộ, kể cả cán bộ cấp cao sai phạm như vừa qua. Đây là điều không ai mong muốn, thậm chí rất đau xót, rất đau lòng nhưng vì sự nghiệp chung, vì sự nghiêm minh của kỷ luật Đảng, thượng tôn pháp luật của Nhà nước, sự trong sạch, vững mạnh và uy tín của Đảng, Nhà nước và ý nguyện của Nhân dân, chúng ta phải làm và kiên quyết làm, làm quyết liệt, mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới. 

(5) Tiếp tục hoàn thiện các quy định của Đảng, Nhà nước và tổ chức thực hiện tốt đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Cho đến nay, các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã tương đối đầy đủ, đồng bộ; cái cần nhất lúc này là sự tự giác, sự thống nhất cao về ý chí và hành động, là tổ chức thực hiện. Chúng ta phải khắc phục bằng được tình trạng mà Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã chỉ ra và tại nhiều hội nghị quán triệt, triển khai các nghị quyết, quy định của Đảng, đó là tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu hoặc như Tổng Bí thư nêu “rằng hay thì thật là hay, xem ra thực hiện còn gay trăm bề”. 

Tổng Bí thư rất day dứt khi: chỉ từ vụ án tham nhũng, tiêu cực xảy ra tại Công ty Việt Á mà đã làm tha hóa nhiều cán bộ ở Trung ương và địa phương, với số lượng cán bộ, đảng viên bị xử lý kỷ luật, xử lý hình sự lên đến hàng trăm người, trong đó có cả cán bộ cấp cao (chúng ta đã xử lý kỷ luật, xử lý hình sự 3 ủy viên Trung ương Đảng là bộ trưởng, nguyên bộ trưởng và bí thư tỉnh ủy; 3 thứ trưởng; 3 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang và đến nay đã xử lý hình sự 99 trường hợp). “Đây là những vấn đề rất đáng phải suy ngẫm, tại sao chúng ta chống tham nhũng, tiêu cực quyết liệt, xử lý nghiêm khắc nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm như vậy mà sai phạm vẫn cứ tiếp diễn. Có phải do cơ chế, chính sách, pháp luật của chúng ta còn lỏng lẻo; do công tác tổ chức thực hiện chưa nghiêm? Do công tác kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý của chúng ta chưa kịp thời, kiên quyết; cơ chế kiểm soát quyền lực đối với người có chức vụ, quyền hạn không hiệu quả? Hay do công tác quản lý, giáo dục đạo đức, liêm chính cho cán bộ, đảng viên của chúng ta làm chưa tốt, chưa đến nơi đến chốn?”.

(6) Xây dựng đồng bộ tổ chức bộ máy và cán bộ chuyên trách phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Sau gần 40 năm đổi mới, Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta đã đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Sức mạnh tổng hợp của đất nước được tăng lên; vị thế nước ta trên trường quốc tế không ngừng được nâng cao như Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã khẳng định: “Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. 

Để tiếp tục đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 (khóa XI) đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị do đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng Ban Chỉ đạo. Tiếp theo tinh thần đó, trên cơ sở Quy định số 67-QĐ/TW ngày 02/6/2022 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, chế độ làm việc, quan hệ công tác của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và nhanh chóng đi vào hoạt động, đạt được những kết quả bước đầu.

4. Kết luận

Từ tác phẩm của mình, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực luôn là nhiệm vụ hết sức khó khăn, phức tạp, lâu dài. Điều này đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục đẩy mạnh, kiên quyết, kiên trì, không dừng, không nghỉ, quyết tâm cao hơn, hành động mạnh mẽ, quyết liệt, khẩn trương hơn nữa trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. 

Nhận thức đúng sẽ là cơ sở để mỗi chúng ta có hành động đúng vì “Có kinh nghiệm mà không có lý luận, cũng như một mắt sáng, một mắt mờ”, có lý luận rồi cần phải đem lý luận đó áp dụng vào thực tế bởi “Lý luận cốt để áp dụng vào công việc thực tế. Lý luận mà không áp dụng vào thực tế là lý luận suông”. 

Vận dụng một số nội dung từ cuốn sách của Tổng Bí thư vào nghiên cứu, giảng dạy xây dựng Đảng chính là không để tái diễn tình trạng lý luận xa rời thực tiễn, “lý luận suông”. Mỗi giảng viên trong quá trình giảng dạy cần phải luận giải có sức thuyết phục những nội dung mà Tổng Bí thư đã nêu ra; phải thật sự khoa học, khéo léo và nhiệt huyết vì người dạy không chỉ truyền tải kiến thức mà quan trọng hơn còn là truyền dẫn tinh thần, quyết tâm phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đến từng cán bộ, đảng viên, từ đó góp phần xây dựng Đảng, xây dựng nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Tài liệu tham khảo:
1. Ban Bí thư (2022). Quy định số 67-QĐ/TW ngày 02/6/2022 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, chế độ làm việc, quan hệ công tác của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
2. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) (2022). Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.
3. Nguyễn Phú Trọng (2023). Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật.
4. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I, II.H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật.

PGS. TS Lê Văn Cường
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh