Phát huy vai trò của chi bộ trong việc nâng cao nhận thức về bảo vệ chủ quyền biển, đảo cho cán bộ, đảng viên hiện nay

Các tàu của Vùng 4 Hải Quân thường xuyên huấn luyện trên biển nhằm tăng cường khả năng cơ động, hiệp đồng, sẵn sàng cơ động trong mọi tình huống. (Ảnh: https://dangcongsan.vn)

Đặt vấn đề

Trong những năm qua, công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ chủ quyền biển, đảo luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm thực hiện nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân về vị trí, vai trò của bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; bảo đảm sự thống nhất cao trong cán bộ, đảng viên và sự đồng thuận của toàn xã hội đối với các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Với nhiệm vụ quan trọng này, sự vào cuộc của hệ thống chính trị cấp cơ sở, đặc biệt là cấp chi bộ đã phát huy hiệu quả, góp phần thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII Về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Bên cạnh những thành tựu đạt được, trong bối cảnh hiện nay cần phát huy hơn nữa vai trò của chi bộ trong việc nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

1. Vai trò của chi bộ trong việc nâng cao nhận thức về chủ quyền biển, đảo cho cán bộ, đảng viên

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Chi bộ là nền móng của Đảng, chi bộ tốt thì mọi việc sẽ tốt”[7, tr.278]. Điều đó nói lên vị trí, vai trò cũng như tầm quan trọng của chi bộ trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Đảng, tạo nên sức sống và sự vững mạnh cho Đảng. Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam được Đại hội XI thông qua đã xác định: “Chi bộ lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị; giáo dục, quản lý và phân công công tác cho đảng viên; làm công tác vận động quần chúng và công tác phát triển đảng viên; kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng viên; thu nộp đảng phí”[4, tr.22]. Như vậy, chi bộ đóng vai trò then chốt trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của đơn vị và là nhân tố quan trọng trong việc giáo dục, rèn luyện đảng viên trên tất cả các mặt.

 Hiện nay, công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo đất nước là nhiệm vụ chiến lược, thường xuyên, lâu dài của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta, đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước. Điều này đòi hỏi sự thống nhất cao trong cả nhận thức lẫn hành động của toàn dân tộc về vấn đề chủ quyền biển, đảo và chủ trương, phương thức, biện pháp đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo mà Đảng, Nhà nước đang chỉ đạo các cơ quan chức năng, các lực lượng thực thi, thực hiện. Đây chính là cơ sở tạo nên sự đoàn kết, ý chí quyết tâm và niềm tin ở mỗi người dân Việt Nam đối với công cuộc đấu tranh của toàn dân tộc. Trong việc nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về chủ quyền biển, đảo, vai trò quan trọng của chi bộ thể hiện trên những khía cạnh sau:

 Thứ nhất, Chi bộ chính là điểm xuất phát để hướng dẫn cũng như giao nhiệm vụ cho các cán bộ, đảng viên thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan đến biển, đảo. Thông qua đó giúp cán bộ, đảng viên nhận thức được vai trò, vị trí, trách nhiệm của mình với công cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo đất nước. Trên cơ sở đó phát huy khả năng của mỗi cán bộ, đảng viên bằng những hành động thiết thực, cụ thể để đóng góp vào công tác gìn giữ, bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển. Đây là quan điểm chỉ đạo nhất quán, xuyên suốt của Đảng, được thể hiện cụ thể tại Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22 tháng 10 năm 2018 Về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045: “Thống nhất tư tưởng, nhận thức về vị trí, vai trò và tầm quan trọng đặc biệt của biển đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Biển là bộ phận cấu thành chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, là không gian sinh tồn, cửa ngõ giao lưu quốc tế, gắn bó mật thiết với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”[6, tr.81].

Thứ hai, tại chi bộ, mỗi đảng viên sẽ được nghiên cứu, học tập, quán triệt các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng, văn bản pháp luật của Nhà nước liên quan đến biển, đảo đất nước. Bên cạnh đó, chi bộ cũng chính là nơi cung cấp thông tin cho các đảng viên về tình hình Biển Đông cũng như mỗi sự kiện quan trọng liên quan đến chủ quyền biển, đảo đất nước. Đây là điều kiện quan trọng để mỗi cán bộ, đảng viên nắm được tình hình thực tiễn về chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển; củng cố nhận thức, hiểu biết cho bản thân về chủ trương, đường lối của Đảng trong công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Bởi hiện nay, trong chính sách quản lý và bảo vệ biển, Đảng, Nhà nước xác định “Phát huy sức mạnh toàn dân tộc và thực hiện các biện pháp cần thiết bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên các vùng biển, đảo và quần đảo”[8, tr.10].

Thứ ba, chi bộ là nơi rèn luyện, xác lập tư tưởng, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên, đồng thời cũng là nơi để sửa chữa, đấu tranh với những biểu hiện, hành động lệch lạc của đảng viên về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Vì vậy, chi bộ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc nhìn nhận và đánh giá những nhận thức, biểu hiện lệch lạc của đảng viên đối với chủ quyền biển, đảo và công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của đất nước. Từ đó có biện pháp uốn nắn, khắc phục kịp thời nhằm định hướng nhận thức đúng đắn cho cán bộ, đảng viên đối với chủ quyền, lãnh thổ quốc gia trên biển.

Thứ tư, một trong những nhiệm vụ của quan trọng của đảng viên mà Điều lệ Đảng đã quy định rõ, đó là: “Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân;... tuyên truyền vận động gia đình và nhân dân thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước”[4, tr.6]. Điều đó đòi hỏi mỗi đảng viên một sự nhận thức đúng đắn, thấu đáo đối với các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, trong đó có vấn đề chủ quyền biển, đảo mới có thể tuyên truyền, vận động và định hướng nhận thức cho quần chúng nhân dân. Vì lẽ đó, nếu tổ chức chi bộ cơ sở làm tốt công tác giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về chủ quyền biển, đảo đất nước thì sẽ tạo ra sự lan tỏa rất lớn đến các tầng lớp nhân dân, giúp quần chúng nhân dân có được nhận thức đúng đắn và một cái nhìn khách quan về chủ quyền biển, đảo đất nước. Đây là điểm tựa vô cùng quan trọng nhằm xây dựng vững chắc “thế trận lòng dân”, quy tụ sức mạnh, niềm tin của nhân dân vào công cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển.

2. Hoạt động của chi bộ với việc nâng cao nhận thức về chủ quyền biển, đảo cho cán bộ, đảng viên hiện nay

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “kiên quyết, kiên trì bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia – dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”[5, tr.22]. Đồng thời, để thống nhất trong cả nhận thức và hành động cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, Đảng, Nhà nước đã chỉ đạo các cấp, các ngành thực hiện tốt công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục đến cán bộ, đảng viên cũng như toàn thể nhân dân các nội dung trọng tâm liên quan đến chủ quyền biển, đảo đất nước, đặc biệt là hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng như chủ trương đấu tranh và giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp trên Biển Đông, phù hợp với luật pháp Việt Nam cũng như luật pháp quốc tế. Trong tổng thể hoạt động này, các chi bộ cơ sở đảng đã thể hiện vai trò, trách nhiệm trong việc định hướng nhận thức đúng đắn cho cán bộ, đảng viên và lan tỏa đến các tầng lớp nhân dân, từ đó tạo nên sức mạnh và niềm tin vững chắc cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc nhằm thực hiện có hiệu quả các chủ trương, biện pháp đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới.

Cán bộ, thủy thủ tàu Lý Thái Tổ, Lữ đoàn 162, Vùng 4 Hải quân quán triệt nhiệm vụ trước khi đi biển (báo quân đội nhân dân). (Ảnh: https://www.quanlynhanuoc.vn)

Bên cạnh đó, vai trò của chi bộ trong việc giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về chủ quyền biển, đảo vẫn còn một số hạn chế. Ngoài một số cơ quan, đơn vị trực tiếp làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo và nghiên cứu các lĩnh vực liên quan đến chủ quyền biển, đảo đất nước, công tác học tập, nghiên cứu, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về chủ quyền biển, đảo tại một số chi bộ chưa thực sự trở thành việc làm thường xuyên để mang lại hiệu quả cao. Tại một số chi bộ, cán bộ, đảng viên thường chỉ được học tập, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị quan trọng liên quan đến lĩnh vực biển, đảo và được tiếp cận các thông tin về tình hình biển, đảo đất nước hay một vài sự kiện có tính thời sự liên quan đến công tác đấu tranh, bảo vệ chủ quyền biển, đảo qua bản tin thông tin nội bộdo Ban Tuyên giáo Thành ủy, Tỉnh ủy cung cấp hay một số tài liệu có liên quan. Điều này là chưa đủ cho cán bộ, đảng viên có được nhận thức khái quát, đầy đủ về chủ quyền biển, đảo đất nước đã xuyên suốt qua một quá trình lịch sử lâu dài từ xưa đến nay. Rất ít các chi bộ xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện các Nghị quyết chuyên đề nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết cho cán bộ, đảng viên liên quan đến nội dung chủ quyền biển, đảo. Bên cạnh đó, với sự bùng nổ thông tin trên internet và các trang mạng xã hội, tình trạng cán bộ, đảng viên tiếp nhận một cách thụ động các thông tin xấu, độc, xuyên tạc về chủ quyền biển, đảo đất nước không phải là hiếm. Tuy nhiên, do thiếu hiểu biết căn bản và nhận thức thấu đáo, một số cán bộ, đảng viên rất dễ bị các thông tin sai trái ảnh hưởng, tác động xấu đến nhận thức bản thân. Từ đó nảy sinh tâm lý dao động, hoài nghi về chủ quyền biển, đảo hợp pháp, minh bạch của Việt Nam. Ngoài ra, những thông tin sai trái, xuyên tạc công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Việt Nam từ các tổ chức, phần tử phản động đòi hỏi chúng ta “cần đề cao cảnh giác trước mọi âm mưu của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề bất đồng về chủ quyền lãnh thổ để kích động, chia rẽ quan hệ giữa nước ta với các nước láng giềng; công kích, xuyên tạc chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng và chính sách của Nhà nước ta”[9, tr.8].

3. Phát huy vai trò của chi bộ trong nâng cao nhận thức về bảo vệ chủ quyền biển, đảo cho cán bộ, đảng viên

Một là, cấp ủy chi bộ cần nhận thức đúng đắn vai trò, vị trí, tầm quan trọng của biển, đảo đối với quốc gia, dân tộc; nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước trong công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Trên cơ sở đó, thường xuyên quán triệt và định hình nhận thức cho cán bộ, đảng viên các nội dung liên quan đến chủ quyền biển, đảo và công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của đất nước. Tích cực cập nhật, bổ sung các nội dung kiến thức liên quan đến chủ quyền biển, đảo và phổ biến đến các đảng viên trong chi bộ nhằm nâng cao nhận thức, vốn hiểu biết cho cán bộ, đảng viên đối với phần lãnh thổ quốc gia không tách rời trên biển. Tuyên truyền sâu rộng các tài liệu liên quan đến những bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa đã được công bố đến mọi cán bộ, đảng viên. Thực tế đã chứng minh, những tư liệu lịch sử và cơ sở pháp lý về chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông đã thể hiện “Việt Nam là Nhà nước đầu tiên xác lập chủ quyền và là quốc gia duy nhất quản lý liên tục, hòa bình, phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa”[2, tr.32].

Hai là, trong mỗi nhiệm kỳ, các chi bộ cơ sở cần xây dựng Nghị quyết chuyên đề về việc nghiên cứu, tìm hiểu, học tập các vấn đề liên quan đến chủ quyền biển, đảo và triển khai thực hiện một cách nghiêm túc, hiệu quả, có đánh giá vào việc học tập, rèn luyện của mỗi đảng viên. Đây là việc làm cần thiết để mỗi cán bộ, đảng viên thấy được ý nghĩa, tầm quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về chủ quyền biển, đảo gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của bản thân. Trên thực tế, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của biển đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là một trong những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng nhằm bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, phát triển bền vững kinh tế biển mà Nghị quyết về Chiến lược Biển Việt Nam đến năm 2020 đã nhấn mạnh và đặt lên hàng đầu: “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền và giáo dục sâu rộng, có hệ thống trong nhân dân nhằm nâng cao và tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò chiến lược của biển”[1, tr.43].

Ba là, chi bộ cần có sự nghiên cứu, định hướng đến cán bộ, đảng viên các kênh thông tin chính thống, các sách, tài liệu liên quan đến chủ quyền biển, đảo cần thiết, có giá trị để mỗi cán bộ, đảng viên tự tìm hiểu, học tập, trau dồi nhằm nâng cao vốn hiểu biết, hình thành nhận thức đúng đắn cho bản thân về chủ quyền biển, đảo đất nước. Song song với đó là việc giáo dục, khuyến cáo đến mỗi đảng viên ý thức phòng tránh và đấu tranh với các thông tin, nội dung bịa đặt, xuyên tạc chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông, xuyên tạc đường lối đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo đất nước từ các trang mạng phản động, các thế lực thù địch. Bên cạnh đó, chi bộ cơ sở cần thường xuyên nắm bắt tâm tư, biểu hiện nhận thức của cán bộ, đảng viên về chủ quyền biển, đảo đất nước, đặc biệt là trước những sự kiện, diễn biến tình hình phức tạp trên Biển Đông có liên quan đến chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia. Trên cơ sở đó có biện pháp tuyên truyền, định hướng nhận thức đúng đắn cho cán bộ, đảng viên trước mỗi sự kiện liên quan; đồng thời chấn chỉnh, uốn nắn kịp thời những biểu hiện hoang mang, dao động, những nhận thức lệch lạc của cán bộ, đảng viên về chủ quyền biển, đảo và con đường đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của dân tộc.

Bốn là, nhận thức về chủ quyền biển, đảo đất nước của mỗi cán bộ, đảng viên là một quá trình tiếp nhận trên cơ sở sự tuyên truyền, giáo dục của tổ chức và quá trình nghiên cứu, tự học tập, trau dồi của bản thân. Đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên có năng lực, hiểu biết cũng như môi trường công tác và yêu cầu nhiệm vụ khác nhau nên cũng sẽ có nhận thức về chủ quyền, biển đảo ở các cấp độ khác nhau. Tuy nhiên, mọi nhận thức ấy đều phải xuất phát từ những hiểu biết căn bản mang tính nền tảng và đúng đắn về chủ quyền biển, đảo cũng như công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo đất nước. Vì vậy, các cơ quan chức năng, đặc biệt là các chi bộ cơ sở trực tiếp làm nhiệm vụ nghiên cứu hay thực thi nhiệm vụ liên quan đến chủ quyền biển, đảo cần chủ động trong việc tập hợp, biên soạn các tài liệu với những kiến thức phổ thông, cần thiết để tuyên truyền, phổ biến đến mọi cán bộ, đảng viên. Nội dung tài liệu cần thực hiện theo hướng ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, phù hợp với tình hình, đặc điểm của mỗi chi bộ và sử dụng các ứng dụng công nghệ thông tin để kết nối và truyền tải các thông điệp, thông tin đến cán bộ, đảng viên một cách hiệu quả. Đây là biện pháp hữu hiệu giúp cho mỗi cán bộ, đảng viên có được một nền tảng nhận thức đúng đắn và cần thiết về chủ quyền biển, đảo đất nước; đồng thời biết nhận diện và đấu tranh với những quan điểm sai trái về chủ quyền quốc gia trên Biển Đông mà các thế lực thù địch đang ra sức xuyên tạc, chống phá.

Kết luận

Bảo vệ chủ quyền biển, đảo và đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo chính là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên và lâu dài của toàn dân tộc không chỉ hôm nay mà còn cả mai sau. Trong công cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ và phức tạp này, vai trò của chi bộ trong việc giáo dục, củng cố nhận thức đúng đắn của mỗi cán bộ, đảng viên về chủ quyền biển, đảo đất nước sẽ là chìa khóa quan trọng để Đảng, Nhà nước triển khai thực hiện các phương thức, biện pháp đấu tranh một cách hiệu quả, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Đây là yêu cầu, đòi hỏi bắt buộc trong nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo đất nước mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 9 khóa XI và vẫn còn nguyên tính thời sự trong giai đoạn hiện nay: “Tình hình Biển Đông đang diễn biến phức tạp, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta phải hết sức tỉnh táo, sáng suốt, tăng cường đoàn kết, cả nước một lòng kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; đồng thời giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước”[9, tr.8].

Tài liệu tham khảo:

[1] Ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương (2007), Tài liệu học tập các Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X (Lưu hành nội bộ), Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.

[2] Bộ Ngoại giao - Ủy Ban Biên giới quốc gia (2015), Những vấn đề liên quan đến chủ quyền biển, đảo của Việt Nam trên Biển Đông, Nxb. Dân trí, Hà Nội.

[3] Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (2019), Chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.

[4] Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Điều Lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb. Lao động, Hà Nội.

[5] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.

[6] Đảng Cộng sản Việt Nam (2018), Văn kiện Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương khóa XII (Lưu hành nội bộ), Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội.

[7] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.

[8] Luật Biển Việt Nam (2015), Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.

[9] Trần Văn Thạch (chủ biên - 2020), Báo chí với nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền về chủ quyền biển, đảo, Nxb. Lý luận Chính trị, Hà Nội.