Giá trị lịch sử và sức sống thực tiễn của Tuyên ngôn Đảng Cộng sản

Năm 1848, tại London, C.Mác và Ph.Ăngghen đã hoàn thành một tác phẩm quan trọng có nhan đề Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản. Đây là một tác phẩm lý luận bất hủ, một văn kiện mang tính cương lĩnh chính trị giàu sức sống thực tiễn của chủ nghĩa cộng sản khoa học. Từ đó tới nay dù thế giới đă trải qua biết bao biến đổi thăng trầm, nhưng Tuyên ngôn vẫn luôn luôn là cơ sở lý luận khoa học, ngọn cờ tư tưởng, ngôi sao dẫn đường và kim chỉ nam cho hành động của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Và chắc chắn nó sẽ còn mãi với thời gian trong lịch sử phát triển tư tưởng của nhân loại.

Ngay từ khi ra đời, Tuyên ngôn đã được xem là Cương lĩnh chính trị đầu tiên của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, ngọn cờ dẫn dắt giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới tiến hành cuộc đấu tranh chống lại ách áp bức bóc lột của chủ nghĩa tư bản, đi lên chủ nghĩa xã hội và tiến tới chủ nghĩa cộng sản. Sự ra đời của “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” đánh dấu một bước chuyển lịch sử của phong trào công nhân quốc tế: Kể từ đây, giai cấp công nhân với tư cách là một lực lượng xã hội độc lập, giai cấp vô sản hiện đại tiến hành cuộc đấu tranh tự giải phóng, đồng thời giải phóng cho nhân loại vĩnh viễn thoát khỏi tình trạng áp bức và bóc lột giai cấp. Bởi lẽ, sự ra đời của Tuyên ngôn không chỉ “đánh dấu một bước tiến trong khoa học lịch sử” và mở ra một giai đoạn mới về chất trong lịch sử hình thành và phát triển tri thức của nhân loại, mà còn “giống như học thuyết của Đácuyn trong sinh vật học, nó đã tạo ra một bước ngoặt trong tiến trình phát triển tư tưởng của nhân loại về sự cải biến xã hội bằng cách mạng. Hơn nữa, Tuyên ngôn đã thực sự trở thành “cương lĩnh được thừa nhận bởi hàng triệu công nhân từ Xibia đến Caliphoócnia”(2), thành cơ sở lý luận khoa học, ngọn cờ tư tưởng, ngôi sao dẫn đường và kim chỉ nam cho hành động của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.

Một trong những giá trị căn bản nhất làm nên sức sống, mãi mãi còn có tính thời sự và hiện đại của tác phẩm bất hủ này là: Tuyên ngôn đã chỉ ra những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa duy vật biện chứng áp dụng triệt để trong lĩnh vực lịch sử, từ đó chỉ ra quy luật chung của sự phát triển của xã hội loài người. Đây là cơ sở lý luận, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin. Học thuyết của C.Mác về hình thái kinh tế-xã hội đến nay vẫn giữ nguyên giá trị. Bằng thế giới quan khoa học, bằng phương pháp luận duy vật biện chứng, hai ông đi sâu phân tích những quy luật vận động của xã hội tư bản, vạch ra quy luật vận động kinh tế của xã hội tư bản là quy luật giá trị thặng dư, cũng tức là vạch ra bản chất của chủ nghĩa tư bản. “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” khẳng định tính tất yếu về mặt lịch sử của sự hình thành và phát triển của chủ nghĩa tư bản, đồng thời vạch ra những mâu thuẫn nội tại của chủ nghiã tư bản, phân tích những cuộc đấu tranh giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản, khẳng định cuộc đấu tranh này sẽ dẫn đến kết quả: Xã hội tư bản sẽ bị thay thế bằng một xã hội khác tiến bộ hơn, phát triển hơn, đó là xã hội cộng sản.

Ngày nay, tuy CNXH đã tan rã và sụp đổ ở Liên Xô và Đông Âu, nhưng đó chỉ là sự tan rã và sụp đổ của một mô hình CNXH với nhiều khuyết tật. Bản chất tốt đẹp của CNXH và CNCS do Mác và Ăngghen vạch ra vẫn là xu hướng phát triển tất yếu của lịch sử nhân loại. Các nước XHCN đang tồn tại và phong trào XHCN ở Mỹ latinh đã và đang chứng minh hùng hồn cho điều tất yếu ấy.

Vận dụng những tư tưởng cơ bản của Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam Đảng ta đã vận dụng linh hoạt sáng tạo và phù hợp với điều kiện cụ thể của nước ta, đó là giải phóng toàn thể xã hội khỏi ách áp bức bóc lột, thực hiện dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Tính khoa học, tính cách mạng của Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản được Đảng ta tiếp thu, vận dụng sáng tạo, cụ thể thể hiện qua những nội dung Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và những văn kiện gần đây của Đảng. Đặc biệt là được vận dụng vào công cuộc đổi mới đất nước theo định hướng XHCN, thể hiện rõ nhất trên lĩnh vực kinh tế, chính trị và xây dựng Đảng.

Về kinh tế, Đảng luôn luôn quán triệt tư tưởng cơ bản của Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản là: “Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trước hết và trung tâm là xây dựng, phát triển kinh tế. Tăng trưởng kinh tế đồng thời với phát triển xã hội, văn hóa, giáo dục, vì mục tiêu phát triển con người, mang đậm bản sắc dân tộc Việt Nam.

Về chính trị, xuất phát từ các giá trị lý luận về Nhà nước và pháp luật trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản và các giá trị phổ quát của nhân loại về xây dựng Nhà nước pháp quyền. Đảng chủ trương tiếp tục xây dựng và từng bước hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Về xây dựng Đảng, với vai trò là hạt nhân lãnh đạo toàn bộ hệ thống chính trị, lại là một thành viên của hệ thống chính trị, gần 90 năm qua, Đảng Cộng sản Việt Nam đã không ngừng tự đổi mới, tự chỉnh đốn để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của mình. Công tác xây dựng Đảng được xem là nhiệm vụ then chốt. Công tác này tập trung vào việc nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ của Đảng, kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đồng thời, coi trọng xây dựng và củng cố tổ chức, kiện toàn đội ngũ cán bộ, đổi mới phương thức lãnh đạo, phong cách công tác. Trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, C.Mác và Ph.Ăngghen cho rằng những người cộng sản khác quần chúng nhân dân ở hai điểm cơ bản: Gương mẫu trong thực tiễn và phải có trình độ lý luận. Vì thế, nâng cao trình độ lý luận và sự gương mẫu trong hoạt động thực tiễn luôn luôn là đòi hỏi đối với đảng viên và là một nội dung quan trọng của công tác xây dựng Đảng, nhất là trong điều kiện ngày nay. Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) của Đảng tiếp tục khẳng định: “xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức” là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta, là sự cụ thể hóa quan điểm của Tuyên ngôn và Cương lĩnh ĐCSVN.

Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta trong 32 năm qua, đã chứng tỏ đường lối đổi mới của Đảng là đúng đắn, thể hiện sự trung thành và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản nói riêng và tư tưởng Hồ Chí Minh vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam. 170 năm trôi qua, kể từ khi Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời cho đến nay, thế giới đã có nhiều biến đổi, song lịch sử tiếp tục chứng minh rằng, những tư tưởng vĩ đại của Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản sẽ tiếp tục soi đường cho nhân loại tiến về tương lai ngày càng tốt đẹp hơn. Kỷ niệm 170 năm ra đời Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản trong bối cảnh thế giới, khu vực có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường, nhìn lại chặng đường cách mạng của Đảng gần 9 thập niên qua, chúng ta càng nhận thức sâu sắc hơn những giá trị bền vững và ý nghĩa thời đại của Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản; từ đó chủ động, không ngừng vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp những nguyên lý nền tảng của tuyên ngôn vào điều kiện cụ thể nước ta để thực hiện thắng lợi mục tiêu cao cả: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.