PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP

Khoa học công nghệ đóng vai trò then chốt trong phát triển sản xuất nông nghiệp

Khẳng định việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp đã đạt những thành tựu, song Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa Mai Sỹ Diến cho rằng, trong ứng dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp còn có những tồn tại, bất cập mà các chuyên gia, dư luận phản ánh trong thời gian qua. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ làm rõ những chỉ đạo triển khai thực hiện những giải pháp trọng tâm nhằm ngăn chặn hành vi lợi dụng đầu tư công nghệ cao vào nông nghiệp làm tổn hại lợi ích quốc gia, tổn hại quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa Mai Sỹ Diến chất vấn Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh nêu rõ, theo Luật Công nghệ cao, bên cạnh các chương trình và hỗ trợ cụ thể, chúng ta có khái niệm khu công nghệ cao, các khu nông nghiệp công nghệ cao, các vùng nông nghiệp công nghệ cao để tập trung thu hút đầu tư các dự án đầu tư, sản xuất công nghệ cao. Trong đó, Bộ Khoa học và Công nghệ chịu trách nhiệm và phân cấp đối với một số khu và dự án sản xuất nông nghiệp công nghệ cao với Bộ Nông nghiệp và trên thực tế sự phối hợp này rất chặt chẽ.

Bên cạnh đó, Bộ cũng triển khai gói tín dụng 100.000 tỷ, triển khai gói tín dụng 100.000 tỷ đồng, với 273 doanh nghiệp tham gia, đồng thời đặt ra những tiêu chí hết sức ngặt nghèo. Đây là những nền tảng cơ bản tác động mạnh vào nông nghiệp và đúng đối tượng để thúc đẩy, khuyến khích phát triển nông nghiệp công nghệ cao.

Làm rõ những vấn đề liên quan đến nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết, thời gian qua trong lĩnh vực nông nghiệp nước ta đã đạt thành tự vô cùng to lớn với việc xuất khẩu nông sản đi 185 nước, đáp ứng đủ nhu cầu cho 93 triệu dân và năm vừa qua chúng ta xuất khẩu 36,52 tỷ đôla tiền nông sản, dự kiến năm nay sẽ vượt con số 40 tỷ. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn khẳng định để đạt được những kế quả vượt bậc trên, bên cạnh yếu tố chính sách, kỹ năng lao động thì khoa học, công nghệ là then chốt, quyết định đến tín hiệu quả, tính cạnh tranh của chúng ta.

Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ Chu Ngọc Anh trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, thời gian tới nông nghiệp nước ta đứng trước những thách thức về biến đổi khí hậu, hội nhập sâu rộng, tổ chức lại sản xuất từ những hộ nhỏ lẻ thành quy mô lớn Vì vậy, để nông nghiệp tiếp tục phát triển thì biện pháp quyết định nhất đó là ứng dụng khoa học, công nghệ cao. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã và đang thực hiện nghị quyết của Đảng, của Quốc hội đưa ứng dụng khoa học, công nghệ cao thành nhóm giải pháp then chốt để có các chương trình hành động cụ thể.

Phối hợp chặt chẽ giữa các bộ để giải quyết tình trạng giải cứu nông sản

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng, một vấn đề lớn đặt ra trong sản xuất nông nghiệp thời gian qua dưới góc độ khoa học công nghệ phải đặc biệt lưu ý là tình trạng phải giải cứu nông sản. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nên rõ, thời gian qua chúng ta phải giải cứu dưa hấu, đường, hành tỏi và nay là giải cứu su hào, củ cải. Nhấn mạnh, đây là thực trạng không phải năm nay mới xuất hiện mà có trong nhiều năm, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị các Bộ trưởng cho biết dưới góc độ khoa học công nghệ hiệu quả nghiên cứu khoa học thực hiện cho tiêu thụ và chế biến nông sản thời gian qua như thế nào và giải pháp để khắc phục tình trạng giải cứu nông sản thời gian qua.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga chất vấn về trách nhiệm và giải pháp của các bộ trước tình trạng phải giải cứu nông sản

Trả lời chất vấn của Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh khẳng định, chế biến nông sản là khâu quan trọng trong chuỗi sản xuất của nông nghiệp. Do đó, bên cạnh các chương trình quốc gia thì Bộ cũng tập trung đặt hàng một số doanh nghiệp, có thể hỗ trợ của Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia, thực hiện nhiệm vụ nghị định thư với các nước để chuyển giao công nghệ nhanh nhất cho chế biến; cùng với đó là tiêu chuẩn, quy chuẩn phục vụ cho hàng hóa, nông sản. Như vậy, những giải pháp đã được đặt ra một cách đồng bộ để giải quyết thấu đáo vấn đề này.

Ngoài ra, theo Bộ trưởng Chu Ngọc Anh giải pháp căn cơ trước hết phải có chính sách thị trường phù hợp, được thực hiện với tư duy chuỗi sản xuất và xử lý trong từng vấn đề. Đặc biệt, đối với khâu chế biến, Bộ tiến hành cũng nghiên cứu, chuyển giao công nghệ.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường giải trình thêm những vấn đề đại biểu quan tâm

Trả lời làm rõ các nội dung liên quan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết, chế biến và tổ chức thị trường là 2 khâu yếu trong ngành nông nghiệp. Vì vậy, thực hiện chủ trương của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ và sự chỉ đạo của Chính phủ tập trung tái cơ cấu nông nghiệp và đi sâu vào hai mảng còn đang yếu này. Đối với một số nông sản như rau củ thì tập trung giải quyết cả về thể chế, cơ chế, chính sách khoa học công nghệ, tổ chức chỉ đạo sản xuất. Trong từng nhóm ngành hàng xác định rõ đâu là nút thắt nhất để tập trung đưa ra giải pháp khoa học, công nghệ, giải pháp tổ chức chỉ đạo sản xuất. Hiện nay Bộ Khoa học và Công nghệ thống nhất những nút thắt đó chúng ta phải tập trung giải quyết, từ công đoạn trước sản xuất như công tác giống của từng ngành hàng như thế nào đến sản xuất chế biến như thế nào và mở thị trường là phối hợp với Bộ Công thương như thế nào.

Nhấn mạnh vai trò của khoa học, công nghệ là then chốt trong tổ chức sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trong việc tổ chức tái cơ cấu lại các ngành nông nghiệp, đáp ứng được yêu cầu phát triển và hội nhập, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho rằng, cần tổ chức tái cơ cấu lại trên cơ sở xây dựng các chuỗi cung ứng của khu vực cũng như toàn cầu. Theo đó, không thể tiếp tục hoạt động sản xuất nông nghiệp theo hình thức nhỏ lẻ và manh mún. Vì vậy, khoa học, công nghệ phải phát huy vai trò trong nghiên cứu quy hoạch để tổ chức tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp cũng như đóng vai trò chủ chốt trong mô hình sản xuất và chế biến, đảm bảo chất lượng và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh phát biểu tại phiên chất vấn

Để thực hiện được điều này thì việc phối hợp giữa Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Khoa học và Công nghệ phải bắt đầu trong cả một mô hình chuỗi và đi từ trong mô hình tổ chức sản xuất và quy hoạch của thị trường. Đồng thời, đưa ra khung chính sách để cho các doanh nghiệp đầu tư đưa khoa học, công nghệ vào trong sản xuất nông nghiệp chiếm lĩnh của thị trường và giúp cho người dân tham gia vào trong các chuỗi./.