Sáng 23/3, Phiên họp thứ 43 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã khai mạc tại Nhà Quốc hội dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.
Phát biểu khai mạc Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ chia sẻ với Chính phủ trong công tác chỉ đạo, điều hành trong bối cảnh diễn biến ngày càng phức tạp của dịch COVID-19, Chính phủ vừa tập trung “chống dịch như chống giặc”, vừa đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc Phiên họp. Ảnh: TH. |
Chủ tịch Quốc hội cho biết, thời gian qua UBTVQH tuy có họp chậm 2 tuần nhưng sự điều phối, chỉ đạo của Quốc hội vẫn thường xuyên liên tục; ứng dụng công nghệ thông tin để làm tốt công tác liên hệ với các bộ, ngành, lấy các ý kiến; các Ủy ban trong UBTVQH đã tiếp thu, hoàn thiện trong việc xây dựng các án Luật, khẩn trương các nội dung để chuẩn bị trình ra kỳ họp Quốc hội trong thời gian tới.
Chủ động xây dựng 5 kịch bản phòng chống dịch theo các cấp độ
Báo cáo tại phiên khai mạc về công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch COVID-19 cho biết: Ngay từ đầu, Việt Nam được đánh giá là quốc gia có nguy cơ lây nhiễm rất cao do có đường biên giới và giao lưu, giao thương rất nhộn nhịp với với Trung Quốc. Ở giai đoạn sau, do độ mở nền kinh tế lớn và quan hệ hợp tác rất sâu rộng kể cả với các nước, khu vực được coi là ổ dịch mới như Hàn Quốc, EU nên nguy cơ vẫn rất cao.
Việt Nam ghi nhận trường họp mắc COVID-19 đầu tiên ngày 23/01/2020, sau đó tiếp tục ghi nhận thêm 15 trường họp mắc mà chủ yếu là người về, đi qua Vũ Hán, Trung Quốc. 16 trường họp này sau đó đều được chữa khỏi hoàn toàn.
Sau 22 ngày không ghi nhận trường hợp mắc mới, ngày 06/3/2020 Việt Nam phát hiện ca nhiễm bệnh đầu tiên từ châu Âu, bắt đầu bước sang một giai đoạn mới (dịch thâm nhập từ nhiều hướng và có thể tiềm ẩn trong cộng đồng).
Đề cập đến công tác chỉ đạo chống dịch, Phó Thủ tướng cho biết: Ngay từ giữa tháng 12/2019, khi chưa có thông tin rõ rệt về căn bệnh này, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo về việc phòng, chống dịch bệnh mùa đông.
Khi có thông tin về ca bệnh ở đầu tiên ở Vũ Hán và nguy cơ lây lan của căn bệnh này, ngày 16/01/2020, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế (phối hợp với WHO) khẩn trương xây dựng các kịch bản, phương án phòng, chống dịch; chuẩn bị cơ sở vật chất phục vụ công tác cách ly, xét nghiệm, khám, điều trị (Công văn số 441/VPCP-KGVX).
Thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế cũng đã chủ động phối hợp với các ngành dự báo các tình huống và xây dựng 5 kịch bản phòng chống dịch theo các cấp độ, với tinh thần là phải lường đến tình huống xấu hơn để tình huống đó không xấu đi; phải tính đến tình huống xấu nhất để tình huống đó không xảy ra.
“Tình huống xấu nhất, chúng tôi dự tính tới 30.000 trường hợp bị nhiễm. Chúng ta vào cuộc sớm, chủ động và đưa ra giải pháp sớm hơn, cao hơn so với khuyến nghị của WHO và các nước”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng cho hay, căn cứ theo tình hình dịch, chúng ta đã thực hiện các biện pháp kiểm soát người nhập cảnh như: Từng bước điều chỉnh chính sách thị thực nhập cảnh đối với các nhóm đôi tượng đến từ các nước, khu vực; Điều tiết, hạn chế hàng không; Thực hiện khai báo y tế bắt buộc đối với khách nhập cảnh. Vận động, khuyến cáo người Việt Nam hạn chế ra nước ngoài, về nước... Phát hiện sớm nhất các trường hợp nhiễm bệnh và có nguy cơ lây nhiễm.
“Chúng ta thực hiện 4 vòng cách ly và các hình thức cách ly tập trung, cách ly tại cơ sở y tế, tại nơi làm việc, cơ sở lưu trú và tại gia đình. Quân đội chịu trách nhiệm tổ chức cách ly tập trung. Bộ Y tế có hướng dẫn cụ thể đối với từng hình thức cách ly”, Phó Thủ tướng nói.
Tiến hành khoanh vùng cách ly, tiêu độc khử trùng ở những địa bàn có người nhiễm bệnh. Thực hiện khoanh vùng ở quy mô xã, đoạn phố, chung cư. Bộ Y tế phối hợp với các địa phương, qua thực tiễn từng bước rút kinh nghiệm hoàn thiện các phương án khoanh vùng dập dịch đảm bảo đủ an toàn, song không gây lãng phí nguồn lực và tránh hoang mang cho cộng đồng.
Ngành Y tế (bao gồm cả quân y và y tế công an) đã lên phương án, kế hoạch phân tuyến điều trị trên tinh thần phân tán, không tập trung bệnh nhân vào tuyến trên; sử dụng công nghệ thông tin và các đội ứng phó nhanh để hỗ trợ tuyến dưới. Thường xuyên hội chẩn, hoàn thiện phác đồ điều trị. Thực hiện kết hợp điều trị bệnh với động viên tinh thần, chăm sóc toàn diện người bệnh. Đến nay, chưa có tử vong và lây nhiễm từ người bệnh sang y bác sĩ điều trị.
Đã tập trung nghiên cứu, phân lập và nuôi cấy thành công chủng virus COVID-19 (Việt Nam là nước thứ tư sau Trung Quốc, Nhật Bản và Úc thực hiện được việc này). Sản xuất đưa vào sử dụng bộ kít phát hiện vi rút COVID-19 theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Huy động các doanh nghiệp viễn thông, công nghệ thông tin, nghiên cứu đưa vào sử dụng nhiều ứng dụng phục vụ việc hướng dẫn phòng bệnh, thông tin về người có nguy cơ lây nhiễm cần được cách ly, hỗ trợ công tác ngăn chặn, phát hiện và công tác khám chữa bệnh...
“Nhờ thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bằng nhiều giải pháp cụ thể, đến nay, về cơ bản, Việt Nam đang kiểm soát tốt dịch bệnh”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định.
Khơi dậy ý thức trách nhiệm của người dân với cộng đồng, đất nước
Theo Phó Thủ tướng, đến ngày 22/3, cả nước đã có 113 ca nhiễm, 17 ca khỏi, 10 ca âm tính 1 và lần 2 lần, có 4 ca nặng. Trong số những ca mắc bệnh, điều đáng nói là gần đây có tới 39 ca khi mắc dịch được cách ly ngay từ khi nhập cảnh về và tới đây sẽ còn nhiều trường hợp tương tự.
“Có ngày có thể có vài chục ca được công bố mắc dịch, nhưng những ca đó đã được quản lý ở khu cách ly tập trung, không đáng lo ngại. Nhưng nếu ca ở trong cộng đồng thì đó mới là điều đáng lo ngại”, Phó Thủ tướng lưu ý.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam báo cáo tại Phiên họp. Ảnh: TH. |
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, tình hình hiện nay đã có nhiều điểm mới, khác so với giai đoạn ban đầu cần có giải pháp cụ thể phù hợp:
Do dịch bệnh đã thâm nhập vào bên trong, nên việc phát hiện, cách ly các trường họp nghi nhiễm còn rất khó khăn, nhất là trong trường hợp không thể truy ra nguồn lây trực tiếp (người nhiễm bệnh chưa đi ra nước ngoài, không biết mình có tiếp xúc trực tiếp với người mắc bệnh hay không).
Do tình hình dịch, và kể cả chính sách với người nước ngoài của các nước châu Âu, Hoa Kỳ khác với Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, nên mặc dù đã chủ động tuyên truyền để người Việt Nam hạn chế tối đa về nước, nhưng nếu trong nước kiểm soát tốt dịch bệnh thì sẽ có rất nhiều người Việt Nam muốn về nước. Trong số đó, không ít người có thể đã nhiễm bệnh. Nếu không được kiểm soát tốt sẽ gây quá tải các cơ sở cách ly và năng lực điều trị.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, ngoài các giải pháp như đã thực hiện ở giai đoạn trước đây, cần phải tăng cường, chú trọng hơn các nhóm giải pháp sau: Tăng cường sự phối hợp giữa các ngành, các cấp; ứng dụng công nghệ thông tin; năng lực xét nghiệm, huy động sự tham gia của người dân để rút ngắn thời gian cần thiết để phát hiện người có nguy cơ lây nhiễm ngay từ khi nhập cảnh, trong khu cách ly và trong cộng đồng.
Việc tăng cường năng lực xét nghiệm là rất cấp bách. Hiện ta đã chủ động được kit thử nhưng số lượng phòng xét nghiệm, máy móc, chuyên gia xét nghiệm còn rất ít so với các nước phát triển và so với yêu cầu (Bộ Y tế đang phối họp với Bộ Quốc phòng khẩn trương trang bị thêm 30 phòng xét nghiệm di động và tập huấn cán bộ phục vụ công tác xét nghiệm).
Tăng cường trách nhiệm của chính quyền, y tế cơ sở trong việc tiếp cận, tuyên truyền, hướng dẫn phân nhóm người dân thực hiện các biện pháp tự phòng dịch và chăm sóc sức khỏe. Đặc biệt chú ý nhóm người cao tuổi, người có bệnh nền, người khuyết tật, để có sự hỗ trợ y tế cần thiết tại chỗ.
Đảm bảo cơ sở vật chất, vật tư, trang thiết bị cho tình huống nhiều người phải được cách ly (tập trung, tại gia đình) nhiều người mắc bệnh để thực hiện cách ly, điều trị hiệu quả, giảm tối thiểu tỷ lệ tử vong do nhiễm bệnh, đồng thời vẫn phải đảm bảo điều trị đối với các bệnh nhân khác.
Chủ động chuẩn bị, thúc đẩy các giải pháp phù hợp trong trường hợp bệnh dịch trên thế giới kéo dài nhằm phát triển sản xuất kinh doanh và đảm bảo các dịch vụ liên quan nhiều tới người dân như y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội.
Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền vận động để người dân chủ động tham gia chống dịch, sản xuất kinh doanh, sinh hoạt lành mạnh trong điều kiện có dịch. Tăng cường tuyên truyền để khơi dậy ý thức trách nhiệm của người dân với cộng đồng với đất nước; đấu tranh chống lại các tin độc, tin xấu, các thế lực lợi dụng chống phá.
“Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia của người dân, chúng ta có cơ sở để tin tưởng sẽ kiểm soát tốt dịch bệnh, không để dịch bệnh lây lan rộng, hạn chế tối thiểu người tử vong”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định.
Thay mặt UBTVQH, Chủ tịch Quốc hội đánh giá rất cao công tác phòng chống dịch COVID-19 của Chính phủ. “Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch đã triển khai các giải pháp hiệu quả trong công tác phòng chống dịch. Chính phủ coi chống dịch như chống giặc và đang tiếp tục kiểm soát tốt dịch, tránh sự lây lan ra diện rộng…”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội cũng gửi lời thăm hỏi thân thiết, sự chia sẻ khó khăn, vất vả tới những cán bộ y tế, các y bác sĩ ở tuyến đầu; những cán bộ, chiến sĩ quân đội, công an và các lực lượng khác đang ngày đêm quyết liệt ngăn chặn, phòng chống dịch.
“Tôi đánh giá cao hơn 10 ngàn cán bộ chiến sĩ đã phải rời doanh trại để ngủ bạt, ngủ rừng để nhường doanh trại cho những người dân về doanh trại quân đội để cách ly. Tôi rất chia sẻ với các chiến sĩ”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định UBTVQH luôn đồng hành, sát cánh, tạo điều kiện cho Chính phủ triển khai các biện pháp tốt nhất để chống dịch. Qua đây mới thấy hết tình đoàn kết quân dân, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng cần khắc phục những hạn chế đã được chỉ ra, trong đó không để tình trạng ỷ lại trong thực hiện các nhiệm vụ, lấy lý do dịch bệnh để thoái thác trách nhiệm, tinh thần ở nhà cũng làm việc chứ không phải nghỉ ngơi.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị có sự điều chỉnh hợp lý, nhất là công tác giám sát để góp phần phòng chống dịch bệnh, không bố trí đoàn về các địa phương, trừ nội dung giám sát tối cao đang được tiến hành.
Chủ tịch Quốc hội kêu gọi toàn dân tương thân tương ái, chung tay cùng phòng chống dịch với tinh thần nhà nhà chống dịch, người người chống dịch./.