6 NHÓM NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM CHỐNG OAN, SAI VÀ BỎ LỌT TỘI PHẠM

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết, thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, chất vấn tại kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa 14, chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, truy tố của ngành Kiểm sát tiếp tục được nâng lên, đạt và vượt nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ Quốc hội giao; các trường hợp oan, sai giảm dần. Điển hình là trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra tiếp tục được tăng cường; đã kiểm sát chặt chẽ ngay từ giai đoạn tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; tăng cường yêu cầu xác minh giải quyết đối với tố giác, tin báo về tội phạm. Cụ thể: số vụ Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự tăng qua từng năm: Nnăm 2016 tăng 4,1%; năm 2017 tăng 24,8%; 10 tháng đầu năm 2018 tăng 40,1%. Các trường hợp quá hạn giải quyết giảm dần: Năm 2016 giảm 3,8%; năm 2017 giảm 3,78%; 10 tháng năm 2018 giảm 2,72%. Số lượng, chất lượng các bản yêu cầu điều tra tăng dần, chiếm hơn 80% số vụ án mới khởi tố. Tỷ lệ trả hồ sơ để điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng giảm dần: Năm 2016: 5,77%; năm 2017: 5,16%; 10 tháng năm 2018 là 3,94%). Số bị cáo Tòa án tuyên không phạm tội cũng giảm dần: Năm 2016: 14 bị cáo; năm 2017: 12 bị cáo; năm 2018: 06 bị cáo.

Thời quan qua, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tư pháp trung ương chỉ đạo giải quyết nhiều điểm nóng về an ninh trật tự; phát hiện, điều tra, xử lý nghiêm nhiều vụ việc tham nhũng trong hoạt động tư pháp. Kết quả giải quyết án về tham nhũng, kinh tế chuyển biến tích cực; số vụ án được phát hiện, khởi tố tiếp tục tăng, trong đó có nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng; việc xử lý nghiêm minh, triệt để hơn theo đúng quan điểm chỉ đạo của Đảng “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho rằng: Vai trò, trách nhiệm công tố của Viện kiểm sát nhân dân được thể hiện rõ hơn, nhất là việc áp dụng các biện pháp tố tụng trong đấu tranh làm rõ hành vi, xác định tội danh, thu hồi tài sản, do đó, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ và hiệu quả hơn trong đấu tranh xử lý tội phạm về tham nhũng, kinh tế. Đồng thời, phát huy vai trò là cơ quan trung tâm, kết nối các hoạt động tố tụng, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án tham nhũng, kinh tế lớn; trong thời gian ngắn, đã kết thúc điều tra, truy tố, đưa ra xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng, kinh tế do Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo, như: vụ Phạm Công Danh, vụ Trịnh Xuân Thanh, vụ Đinh La Thăng; việc xử lý các vụ án xảy ra tại: Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam; Tổng Công ty Xây lắp dầu khí Việt Nam; một số Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam,… Kết quả giải quyết các vụ án được dư luận đồng tình ủng hộ, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội, củng cố thêm niềm tin của nhân dân vào công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết, một trong những khó khăn của ngành kiểm sát là nhiều quy định mới của các đạo luật về tư pháp đã có hiệu lực thi hành nhưng nhận thức giữa các cơ quan tiến hành tố tụng còn chưa thống nhất

Mặc dù ngành Kiểm sát đã thực hiện nghiêm, hoàn thành, đạt và vượt các chỉ tiêu, nhiệm vụ Quốc hội giao, nhưng trong quá trình thực thi nhiệm vụ cũng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc:

Nhiều quy định mới của các đạo luật về tư pháp đã có hiệu lực thi hành nhưng nhận thức giữa các cơ quan tiến hành tố tụng còn chưa thống nhất; bên cạnh đó, Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước với những quy định rất chặt chẽ về trách nhiệm đang là thách thức lớn đối với các cơ quan tiến hành tố tụng, đặc biệt là đối với Viện kiểm sát. Việc giải quyết các vụ án tham nhũng, kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong xác định tội danh, trưng cầu giám định, định giá tài sản, thực hiện tương trợ tư pháp về hình sự với nước ngoài. Thực hiện Bộ luật Tố tụng hình sự mới, nhiệm vụ của Viện kiểm sát tăng lên rất nhiều, xuyên suốt từ khi tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; đặc biệt, việc thực hiện quy định Kiểm sát viên phải tham gia một số hoạt động điều tra và trực tiếp điều tra đang gặp nhiều khó khăn về nguồn lực cán bộ và kinh phí, nhất là đối với đơn vị có địa bàn rộng, chưa bố trí đủ công chức, Kiểm sát viên. Trình độ, năng lực của đội ngũ công chức, Kiểm sát viên và số lượng biên chế chưa đủ để đáp ứng về khối lượng và yêu cầu nhiệm vụ; kinh phí phân bổ như hiện nay chưa bảo đảm để thực hiện nhiệm vụ có tính chất đặc thù của Ngành theo quy định mới của luật, nhất là nhiệm vụ chống oan, sai.

6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của ngành kiểm sát trong thời gian tới

Để thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết thời gian tới ngành kiểm sát sẽ tập trung vào 6 nhóm nhiệm vụ:

Thứ nhất, thực hiện tốt nhiệm vụ chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm; tập trung tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt điều tra theo Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, nâng cao các chỉ tiêu nghiệp vụ, đặc biệt là chỉ tiêu theo yêu cầu của Quốc hội, phấn đấu không để xảy ra các trường hợp đình chỉ bị can do không phạm tội, Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội; nâng cao vai trò, trách nhiệm của Kiểm sát viên tại các phiên tòa hình sự, dân sự, hành chính; hoàn thành tốt chỉ tiêu kháng nghị hình sự và giải quyết đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm.

Thứ hai, phối hợp, đẩy nhanh việc xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật, nhất là Bộ luật hình sự, Bộ luật tố tụng hình sự.

Thứ ba, kiện toàn, tinh gọn tổ chức bộ máy Viện kiểm sát các cấp theo Nghị quyết Trung ương 6, Khóa XII; kiện toàn lãnh đạo Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; đánh giá và cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức, bảo đảm sử dụng hợp lý, hiệu quả nguồn nhân lực hiện có.

Thứ tư, đẩy mạnh cải cách hành chính, công vụ, công chức; tích cực xây dựng, áp dụng phần mềm vào quản lý, chỉ đạo, điều hành, nâng cao chỉ số ứng dụng công nghệ thông tin của Ngành; sử dụng hiệu quả hạ tầng công nghệ thông tin hiện có.

Thứ năm, tăng cường kỷ cương, kỷ luật, chú trọng thanh tra, kiểm tra đột xuất; quán triệt, thực hiện nghiêm Quy định số 102-QĐ/TW ngày 15/11/2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, nhất là trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Thứ sáu, xây dựng các đề án tăng cường cơ sở vật chất, kinh phí, chế độ đặc thù bảo đảm cho hoạt động của Ngành; thực hiện hiệu quả Thông báo số 205/TB-VPCP ngày 05/6/2018 của Văn phòng Chính phủ về kết luận của đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm điều kiện hoạt động của ngành./.