Một số vấn đề lí luận và thực tiễn về thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí

Một số vấn đề lí luận và thực tiễn về thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí

• Bởi Tuyên giáo Tỉnh ủy Khánh Hòa
• 05/12/2024 03:05:43
• 66 lượt xem
• 0 lượt thích
• 0 bình luận

1. Cơ sở lí luận về chuẩn mực đạo đức cách mạng và thực hành đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí

Cán bộ lãnh đạo, quản lí là những người giữ vị trí cao trong các tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và lực lượng vũ trang, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và quyết định đến sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng, an ninh,… Để thực hiện tốt trọng trách đối với sự phát triển của tổ chức, cán bộ lãnh đạo, quản lí phải thực hiện tốt thẩm quyền, trách nhiệm, trong đó có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo và thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng.

Chuẩn mực đạo cách mạng

 Chuẩn mực đạo đức cách mạng là một phạm trù trong xây dựng Đảng về đạo đức. Theo Đại từ điển tiếng Việt, “Chuẩn (chuẩn mực, tiêu chuẩn) là cái được chọn làm căn cứ để đối chiếu, để làm mẫu, tiêu chuẩn được định ra, cái được công nhận là đúng và phổ biến nhất”1. Chuẩn mực đạo đức là những nguyên tắc, quy tắc đạo đức được thừa nhận trở thành khuôn mẫu để điều chỉnh nhận thức và hành vi của con người, là căn cứ để đánh giá, nhận xét con người. Đảng Cộng sản Việt Nam là tổ chức cách mạng, có vai trò, sứ mệnh lãnh đạo thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản. Để bảo đảm hoàn thành sứ mệnh, trọng trách, Đảng phải thật sự “là đạo đức, là văn minh”2.

Đạo đức của Đảng là đạo đức cách mạng, được hình thành và phát triển trên cơ sở chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, là sự kết hợp giữa truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc Việt Nam với tinh hoa văn hóa, đạo đức của nhân loại, có nội dung gắn với mục tiêu, lí tưởng của Đảng. Đạo đức của Đảng không chung chung, trừu tượng mà được biểu hiện cụ thể ở các chuẩn mực đạo đức cách mạng hay còn gọi là chuẩn mực đạo đức cộng sản. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần khẳng định giá trị cốt lõi của đạo đức cách mạng là “ra sức phấn đấu để thực hiện mục tiêu của Đảng”3. Vì vậy, Người thường xuyên căn dặn cán bộ, đảng viên phải: “Quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng. Đó là điều chủ chốt nhất; Ra sức làm việc cho Đảng, giữ vững kỷ luật của Đảng, thực hiện tốt đường lối, chính sách của Đảng; Đặt lợi ích của Đảng và của nhân dân lao động lên trên, lên trước lợi ích riêng của cá nhân mình. Hết lòng hết sức phục vụ nhân dân. Vì Đảng, vì dân mà đấu tranh quên mình, gương mẫu trong mọi việc; Ra sức học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, luôn luôn dùng tự phê bình và phê bình để nâng cao tư tưởng và cải tiến công tác của mình và cùng đồng chí mình tiến bộ”4, phải “tuyệt đối trung thành với Đảng, với nhân dân”5, “vô luận trong hoàn cảnh nào, cũng phải quyết tâm đấu tranh, chống mọi kẻ địch, luôn luôn cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, quyết không chịu khuất phục, không chịu cúi đầu. Có như thế mới thắng được địch và thực hiện được nhiệm vụ cách mạng”6,… Những chỉ dẫn của Hồ Chí Minh và tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng của Người là kim chỉ nam cho toàn Đảng, định hướng nhận thức và hành động cho cán bộ, đảng viên.

Đảng Cộng sản Việt Nam luôn thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng nói chung, về đạo đức cách mạng nói riêng. Đảng nhất quán khẳng định và thực hành đạo đức cách mạng gắn với mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng thành công CNXH và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Đại hội XIII (2021) của Đảng yêu cầu: “Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện chuẩn mực đạo đức cách mạng phù hợp với điều kiện mới và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc để làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự giác tu dưỡng, rèn luyện, tự điều chỉnh hành vi ứng xử trong công việc hằng ngày”7.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Bộ Chính trị ban hành Quy định số 144-QĐ/TW ngày 9-5-2024 “Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới”. Đây là lần đầu tiên Đảng ban hành quy định riêng về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên, thể hiện sự quyết tâm của toàn Đảng. Đó là những vấn đề mang tính nguyên tắc, quy tắc, khuôn mẫu gắn liền với hoạt động của cán bộ, đảng viên, là cơ sở để cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng trong giai đoạn mới. Từng nội dung chuẩn mực đạo đức cách mạng được đúc kết dễ nhớ, dễ thấm sâu trong nhận thức của cán bộ, đảng viên, trở thành nền tảng, cốt lõi trong toàn bộ hoạt động của Đảng, là căn cứ cho các tổ chức và đảng viên hành động, đồng thời tự soi, tự sửa, tu dưỡng, rèn luyện, giữ vững tư cách của người cộng sản.

Việc ban hành chuẩn mực đạo đức cách mạng là vấn đề quan trọng định hướng nhận thức và hành động trong các tổ chức và cá nhân trong Đảng và hệ thống chính trị. Tuy nhiên, nếu chỉ dừng lại ở “mệnh lệnh”, “hô hào”, “khẩu hiệu” hoặc chỉ là nhận thức về chuẩn mực đạo đức cách mạng thì không đủ, mà điều quan trọng, quyết định là phải thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng. 

Thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng

 Theo Đại từ điển tiếng Việt, thực hành là “làm để áp dụng lí thuyết vào thực tế: Lí thuyết đi đôi với thực hành; Thi hành, thực hiện: Thực hành nghiêm túc các quy chế của cơ quan”8.

V.I. Lênin đã chỉ rõ: “Các đồng chí phải tự giáo dục mình thành những người cộng sản”9. Thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng là hoạt động tự giác, thường xuyên thực hiện những nội dung chuẩn mực đạo đức cách mạng, gắn liền với nghĩa vụ, bổn phận của cán bộ lãnh đạo, quản lí trong các mối quan hệ với Đảng và nhân dân, với công việc, với bản thân, gia đình và xã hội, thể hiện trong công tác và đời sống hằng ngày. Nội dung thực hành chuẩn mực đạo đức của cán bộ lãnh đạo, quản lí là thực hiện những điều nên làm với sự tự giác (làm gương và nêu gương), những việc phải làm (quy định của tổ chức, cơ quan, đơn vị) và không được làm (những điều bị cấm theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước), những điều không nên làm (do văn hóa, đạo đức truyền thống, danh dự, lương tâm không cho phép) gắn với chức trách, nhiệm vụ được giao.

Theo Quy định số 144-QĐ/TW ngày 9-5-2024 của Bộ Chính trị “Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới”, nội dung thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng là thực hiện 19 tiêu chí gắn với 6 nội dung quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng: 1- Yêu nước, tôn trọng nhân dân; 2- Tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc; 3- Bản lĩnh, đổi mới, sáng tạo, hội nhập; 4- Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; 5- Đoàn kết, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm; 6- Gương mẫu, khiêm tốn, tu dưỡng rèn luyện, học tập suốt đời10.

Để thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng, cán bộ lãnh đạo, quản lí phải thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương. Đó là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài, quyết định đến giữ vững bản chất cách mạng của Đảng. 

2. Thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí

Kể từ Đại hội XI đến nay, Đảng đã ban hành nhiều nghị quyết, kết luận quan trọng tập trung chỉ đạo công tác xây dựng Đảng, như: Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI, số 12-NQ/TW (16-1-2012) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII, số 04-NQ/TW (30-10-2016) “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ”; Kết luận số 21-KL/TW, ngày 25-10-2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng tại Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII “Về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá"”. Trong đó, có những quy định rõ ràng về việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lí, như các quy định về trách nhiệm nêu gương, các chỉ thị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, các quy định về những điều đảng viên không được làm, các quy định, kết luận về phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên,...

Nhận thức và quyết tâm của Đảng trong công tác xây dựng Đảng về đạo đức tạo chuyển biến sâu sắc trong nhận thức và hành động của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. “Các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị chỉ đạo xây dựng và ban hành quy định về chuẩn mực đạo đức phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và đặc điểm cụ thể của ngành, cơ quan, đơn vị, làm cơ sở để cán bộ, đảng viên tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu trong công tác và sinh hoạt”11. Qua đó, việc thực hành chuẩn mực đạo đức của cán bộ, đảng viên ngày càng đi vào chiều sâu, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã trở thành nền nếp trong hoạt động của các cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên. Nhiều cán bộ, đảng viên mẫu mực trong lao động, học tập, công tác, trở thành tấm gương mẫu mực trong Đảng và ngoài xã hội. Đa số cán bộ, đảng viên đã “nhận diện sâu sắc, đầy đủ hơn các biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến, tự chuyển hóa”... Nhiều tấm gương điển hình, tiên tiến được nhân rộng, lan tỏa trong đời sống xã hội”12. Việc thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng trong Đảng “đã góp phần ngăn chặn có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lí và người đứng đầu cơ quan, đơn vị”13.

Tuy nhiên, công tác xây dựng Đảng về đạo đức nói chung, việc thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí nói riêng còn một số hạn chế. Một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lí chưa thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương về đạo đức cách mạng, quan liêu, xa dân, tham nhũng, suy thoái, biến chất, đi ngược lại lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã chỉ rõ “Việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của một số cán bộ, đảng viên chưa thường xuyên, nền nếp, vẫn còn tình trạng nói không đi đôi với làm; không tuân thủ nguyên tắc của Đảng, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, cá nhân chủ nghĩa… Thực hiện quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ đảng viên chưa trở thành nền nếp, hiệu quả chưa cao. Một số cán bộ vi phạm đến mức phải kỷ luật, xử lí hình sự, trong đó có cả Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương… Việc đấu tranh với các biểu hiện lệch lạc về đạo đức, lối sống chưa mạnh mẽ. Tự phê bình và phê bình ở không ít nơi còn hình thức; tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm còn diễn ra ở nhiều nơi”14. Một bộ phận cán bộ, đảng viên “chưa gương mẫu… phai nhạt lí tưởng, giảm sút ý chí, ngại khó, ngại khổ, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”15. Tình trạng suy thoái, biến chất, vi phạm của cán bộ lãnh đạo, quản lí trong thời gian qua có nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan, trong đó, trước hết là do cán bộ lãnh đạo, quản lí thiếu tu dưỡng, rèn luyện, không thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng.

Để khắc phục những hạn chế trên trong bối cảnh tình hình thế giới và trong nước tiếp tục có những diễn biến phức tạp, tác động nhiều mặt đến hoạt động của cán bộ, đảng viên, đặc biệt trước nguy cơ, thách thức mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã chỉ ra, bên cạnh chế tài, hành lang pháp lí chặt chẽ, cần phát huy tính tích cực, tự giác, nêu gương trong thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí.
3. Một số giải pháp để cán bộ lãnh đạo, quản lí phát huy tính tích cực, tự giác, nêu gương thực hành chuẩnmực đạo đức cách mạng trong giai đoạn mới

Một là, cán bộ lãnh đạo, quản lí phải nhận thức và thực hiện đầy đủ vai trò, trách nhiệm chủ thể trong thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng

Thực tế cho thấy, mặc dù Đảng đã ban hành nhiều văn bản quy định cụ thể để thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng trong Đảng và hệ thống chính trị, song nếu cán bộ lãnh đạo, quản lí không tự giác, gương mẫu và quyết tâm thực hiện sẽ không bảo đảm giữ vững được chuẩn mực đạo đức và bản chất của người cách mạng, thậm chí sa vào chủ nghĩa cá nhân, không còn vì lợi ích của Đảng, Tổ quốc và nhân dân. Vì vậy, cán bộ lãnh đạo, quản lí phải nhận thức đầy đủ về vai trò, trách nhiệm trong thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng. Là những người được trao quyền, ủy quyền và thực thi quyền lực, sử dụng quyền lực để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, song hoạt động lãnh đạo, quản lí chỉ mang lại hiệu quả khi cán bộ lãnh đạo, quản lí tu dưỡng, rèn luyện, giữ vững phẩm chất đạo đức cách mạng, nâng cao đạo đức, uy tín, danh dự và lòng tự trọng của người cách mạng. Thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức sẽ dễ dẫn đến suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, vi phạm kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Hiện nay, để thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng trong giai đoạn mới, mỗi cán bộ lãnh đạo, quản lí phải chủ động nghiên cứu, quán triệt nội dung chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong Quy định số 144-QĐ/TW, soi chiếu, gắn với thẩm quyền, trách nhiệm cá nhân để tổ chức thực hiện. Cụ thể hóa và kiên trì thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng; thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương; tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách, tác phong, thể hiện trong nhận thức và hành động, trong cuộc sống và công tác, trong gia đình và xã hội. Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Đảng đã xác định nhiệm vụ đối với cán bộ, đảng viên trong công tác xây dựng Đảng về đạo đức: “nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng suốt đời, “tự soi”, “tự sửa” và nêu cao danh dự, lòng tự trọng của người đảng viên”16. Kiên quyết chống tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; chống chủ nghĩa cá nhân, lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí, quan liêu, vô cảm, xa dân; chống tác động từ mặt trái của kinh tế thị trường đến tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; xử lí những trường hợp vi phạm chuẩn mực đạo đức. Giữ vững nguyên tắc nêu gương trong thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng. Nêu gương là thuộc tính bản chất của người cộng sản, cần thực hiện thường xuyên như “rửa mặt hằng ngày”. Cán bộ lãnh đạo, quản lí nêu gương trong thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng có tác động lan tỏa đến cán bộ, đảng viên, tăng cường niềm tin và sự yêu mến của nhân dân.

Hai là, tuyên truyền, phổ biến rộng rãi, công khai những nội dung chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí

Tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức của Đảng, hệ thống chính trị và nhân dân về việc thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí, tạo sự thống nhất, đồng thuận trong tổ chức thực hiện, bảo đảm cho việc thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí đi vào nền nếp, có hiệu quả. Quán triệt thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW ngày 9-5-2024 về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới và Hướng dẫn số 159-HD/BTGTW, ngày 3-7-2024  của  Ban Tuyên giáo Trung ương “Về thực hiện Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới”. Vì vậy, việc tuyên truyền, phổ biến cần tập trung vào các nội dung chuẩn mực đạo đức cách mạng, những tiêu chí thực hiện chuẩn mực đạo đức cách mạng và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW. Đa dạng các hình thức tuyên truyền như báo chí, phát thanh, truyền hình, mạng xã hội, các hội nghị, hội thảo, lồng ghép trong các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên. Mở rộng đối tượng tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân - là chủ thể giám sát cán bộ lãnh đạo, quản lí tu dưỡng, rèn luyện, thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng.

Ba là, tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với việc thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí

Các cấp ủy, tổ chức đảng là chủ thể trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát và đánh giá kết quả thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí. Vì vậy, các cấp ủy cần thực hiện tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo phổ biến, quán triệt chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong tổ chức và các tầng lớp nhân dân. Rà soát, bổ sung, hoàn thiện chuẩn mực đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên phù hợp với từng ngành, từng lĩnh vực, cụ thể hóa chuẩn mực đạo đức cách mạng đối với từng chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lí ở địa phương, cơ quan, đơn vị.

Chú trọng kiểm tra, giám sát việc thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí. Đây là điều kiện bảo đảm cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hiện đầy đủ các nội dung chuẩn mực đạo đức cách mạng, góp phần nâng cao uy tín của cá nhân và tổ chức. Các cấp ủy đảng xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát có nội dung thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ lãnh đạo, quản lí. Thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát để phát hiện, kịp thời khen thưởng, biểu dương những cán bộ, đảng viên thực hiện có kết quả các tiêu chí đánh giá việc thực hiện chuẩn mực đạo đức, đồng thời, phát hiện và xử lí trường hợp cán bộ lãnh đạo, quản lí vi phạm quy định về chuẩn mực đạo đức cách mạng.

Bốn là, phát huy vai trò của hệ thống chính trị và nhân dân trong giám sát cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng

Giám sát việc thực hành chuẩn mực đạo đức sẽ góp phần ngăn chặn, đầy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, ngăn ngừa sai phạm của các tổ chức đảng, cấp ủy đảng. Đó cũng là một biện pháp chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng, để kiểm soát quyền lực của cá nhân, tổ chức được giao quyền. Vì vậy, cả hệ thống chính trị phải tham gia giám sát cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giám sát cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng. Nhân dân có quyền và trách nhiệm giám sát cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng, góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Đại hội XIII  của Đảng khẳng định: “Thực hiện có hiệu quả việc giám sát của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu và cán bộ chủ chốt”17. Vì vậy, phải tạo điều kiện để nhân dân trực tiếp, gián tiếp giám sát cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng. Đa dạng các hình thức tiếp nhận ý kiến phản ánh của nhân dân như thông qua tiếp dân, đối thoại với nhân dân, phản ánh, kiến nghị của nhân dân đến các tổ chức đảng, thông qua các cơ quan dân cử, tổ chức đại diện của nhân dân như Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội để tập hợp ý kiến của nhân dân về giám sát cán bộ lãnh đạo, quản lí thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Mọi việc thành hay là bại, chủ chốt là do cán bộ có thấm nhuần đạo đức cách mạng, hay là không”18. Việc thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng trong giai đoạn mới là trách nhiệm của cán bộ, đảng viên nói chung, cán bộ lãnh đạo, quản lí nói riêng góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có chất lượng, bảo đảm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị. Mỗi cán bộ lãnh đạo, quản lí phải nghiêm túc, chủ động, tự giác thực hành chuẩn mực đạo đức cách mạng, làm cho đạo đức cách mạng thấm sâu trong từng tổ chức và cá nhân, lan tỏa trong nhân dân, trở thành sức mạnh nội sinh trong thực hiện mục tiêu phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.     

Ngày nhận bài: 27-10-2024; ngày đánh giá: 15-11-2024; ngày duyệt đăng: 20-11-2024

1, 8. Nguyễn Như Ý (Chủ biên): Đại từ điển tiếng Việt, Nxb Văn hóa, H, 1998, tr. 98, 1615

2. Nguyễn Phú Trọng: Một số vấn đề lí luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb CTQGST, H, 2022, tr. 336

3, 4, 5, 6.  Hồ Chí Minh Toàn tập, Nxb CTQG, H, 2011, T. 11, tr. 605, 603, 604, 606

7, 11, 13, 14. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, H, 2021, T.2, tr. 237, 174, 177-178, 178-179

9. V.I.Lênin Toàn tập: Nxb CTQG, H, 2006, T. 41, tr. 366

10. Ban Chấp hành Trung ương: Số 144-QĐ/TW ngày 9-5-2024 “Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới”. https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/he-thong-van-ban/van-ban-cua-dang/quy-dinh-so-144-qdtw-ngay-0952024-cua-bo-chinh-tri-ve-chuan-muc-dao-duc-cach-mang-cua-can-bo-dang-vien-trong-giai-doan-10415,  ngày truy cập 1-11-2024

12. Kết luận số 21-KL/TW ngày 25-10-2021 Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII “về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến, tự chuyển hóa"”

15, 16, 17. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, H, 2021, T. 1,  tr. 91-92, 237, 238

18.  Hồ Chí Minh Toàn tập, Nxb CTQG, H, 2011, T. 9, tr. 354.