Kết quả khởi sắc sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị về công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa

Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị, công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHXH, BHYT) trên địa bàn tỉnh đã có sự chuyển biến đáng kể. Nhận thức của cả hệ thống chính trị về chính sách BHXH, BHYT được nâng lên rõ rệt; các cấp, các ngành đã phối hợp triển khai nhiều giải pháp để thực hiện nghị quyết; đa số người sử dụng lao động đã hiểu đầy đủ hơn về trách nhiệm trong việc tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT; nhận thức của nhân dân, người lao động, học sinh, sinh viên về quyền và trách nhiệm tham gia BHXH, BHYT đã thay đổi căn bản; số đối tượng tham gia luôn đạt và vượt chỉ tiêu; quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT được đảm bảo; công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân từng bước được nâng cao.
Thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa đã ban hành Chương trình hành động số 15-CTr/TU, ngày 01/7/2013 chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể tổ chức triển khai và tuyên truyền sâu rộng đến cán bộ, đảng viên và nhân dân. Sau đó, các cấp, các ngành đã xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương, đơn vị. Theo mục tiêu của Nghị quyết 21-NQ/TW được cụ thể hóa trong Chỉ thị 09-CT/TU, ngày 24/07/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21, đến cuối năm 2020 tỉnh Khánh Hòa hoàn thành mục tiêu 60% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội và 90% dân số tỉnh tham gia bảo hiểm y tế (theo Quyết định 1167/QĐ-TTg, ngày 28/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện bảo hiểm y tế giai đoạn 2016 – 2020).

Với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 21, công tác BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực về số người tham gia, số thu và số lượng người được thụ hưởng. Năm 2012 với tổng 111.128 người tham gia BHXH (bắt buộc và tự nguyện); 730.448 người tham gia BHYT nhưng đến năm 2017 số người tham gia BHXH tăng lên 139.492 (tăng 25,52% so năm 2012); tham gia BHYT là 1.066.196 người (tăng hơn 45,96% so với năm 2012). Tỷ lệ bao phủ đạt 87,4% dân số toàn tỉnh. Như vậy, so với trước khi ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW, tỷ lệ mở rộng đối tượng tham gia BHXH tăng lên 25,52%; tỷ lệ tham gia bảo hiểm thất nghiệp là 128.656 người, tăng hơn 33,99% so với năm 2012 (chiếm tỷ lệ 23,66% số người độ tuổi lao động) cao hơn so với bình quân chung cả nước.

Đặc biệt, nếu như năm 2012, cả tỉnh có 730.448 người tham gia BHYT, đạt 63,5% dân số, trong đó tỷ lệ học sinh, sinh viên tham gia mới đạt 60%, thì đến cuối năm 2017, tổng số người tham gia BHYT trong toàn tỉnh là 1.066.196 người, đạt tỷ lệ bao phủ 87,4%, trong đó, 100% đối tượng chính sách, người có công, người nghèo, dân tộc thiểu số, hộ cận nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi tham gia ổn định, thường xuyên; tỷ lệ học sinh, sinh viên tham gia BHYT đạt 93%... Như vậy, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 21, tỷ lệ bao phủ BHYT/dân số toàn tỉnh đã có sự tăng trưởng, đưa Khánh Hòa là một trong 10 địa phương có tỷ lệ người dân tham gia BHYT tương đối cao trong cả nước; số thu BHXH, BHYT cũng tăng nhanh, từ 1.425 tỷ năm 2012 thì đến cuối năm 2017 con số này đạt trên 2.859 tỷ đồng, tăng gấp 2 lần.

Công tác cấp, quản lý sổ BHXH, chuyển sổ BHXH cho người lao động được phối hợp chặt chẽ, thẻ BHYT được cấp phát kịp thời. Tính đến nay, đã cấp 258.799 sổ BHXH, chiếm tỷ lệ 99,5% trên tổng số người đang tham gia BHXH. Trả sổ cho 130.879 người lao động, đạt tỷ lệ 92,82%, khoảng trên 1 triệu người (87,47% dân số) được cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH. Công tác kiểm tra, phối hợp thanh tra, xử lý vi phạm việc chấp hành pháp luật BHXH, BHYT được thực hiện theo quy định, chất lượng các cuộc kiểm tra, phối hợp thanh tra được nâng lên. Các ngành chức năng thực hiện thanh tra, kiểm tra và phối hợp kiểm tra liên ngành được 1.293 đơn vị, đã xử phạt các hành vi vi phạm về lĩnh vực BHXH, BHYT; buộc chuyển nộp 42.000 triệu, thu hồi 320 triệu do hưởng trợ cấp BHXH, BHTN không đúng quy định; thu hồi về Quỹ BHYT 473 triệu đồng chi sai quy định; Xử phạt 08 đơn vị vi phạm hành chính và đã nộp vào ngân sách nhà nước 160 triệu. Qua kiểm tra đã phát hiện các hành vi vi phạm của các đơn vị sử dụng lao động, các sai sót của các cơ sở khám chữa bệnh, các đại lý thu BHXH, BHYT đã kịp thời chấn chỉnh.

Công tác thông tin tuyên truyền được quan tâm chú trọng bằng nhiều hình thức, góp phần nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về vị trí, ý nghĩa, vai trò của BHYT trong hệ thống an sinh xã hội, hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình khi tham gia BHYT, tự nguyện tham gia BHXH, BHYT. Báo Khánh Hòa và Đài Phát thanh - Truyền hình Khánh Hòa mở các chuyên mục về an sinh xã hội, đưa nhiều tin, bài, phóng sự về kết quả triển khai chính sách BHXH, BHYT đến nhân dân, người lao động; nêu gương người tốt, việc tốt và phản ánh những hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT. Đã phát hành hơn 500.000 tờ gấp tuyên truyền, hàng tháng cấp miễn phí hơn 600 tờ báo, tạp chí BHXH cho các tổ chức, đơn vị, kịp thời cung cấp thông tin, giải đáp, tư vấn chế độ chính sách liên quan đến BHXH, BHYT, BHTN. Bảo hiểm xã hội tỉnh Khánh Hòa đã ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền và thực hiện chế độ BHXH, BHYT với 16 sở, ngành, đoàn thể liên quan… Nhờ đó, công tác tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật BHYT, BHXH toàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực, đối tượng tham gia BHYT tăng theo từng năm.

Kết quả đạt được sau 5 năm đã tạo những chuyển biến tích cực trong đảm bảo an sinh xã hội, tuy nhiên vẫn còn những khó khăn, thách thức ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu mà Nghị quyết số 21 đề ra: Mục tiêu về BHXH và bảo hiểm thất nghiệp chưa đạt, thấp hơn nhiều so với mục tiêu Nghị quyết (lực lượng lao động tham gia BHXH chiếm 25,60% trên tổng số lao động, trong khi mục tiêu Nghị quyết khoảng 50%; lao động tham gia BHTN đạt 23,66% trên tổng số lao động, còn mục tiêu Nghị quyết khoảng 35%). Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là một số cấp ủy đảng, chính quyền chưa quan tâm chỉ đạo việc phổ biến sâu rộng các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT; chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị liên quan trong triển khai thực hiện; Kết quả phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN còn rất thấp so mục tiêu đề ra; Tình trạng không đóng, chậm đóng, nợ đọng BHXH, BHYT vẫn còn xảy ra làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động; tỷ lệ người tham gia BHYT tuy phát triển nhanh nhưng còn phụ thuộc vào nguồn hỗ trợ ngân sách; chất lượng khám, chữa bệnh BHYT tuy tăng lên đáng kể song chưa đáp ứng được nhu cầu của Nhân dân nhất là tuyến cơ sở.

Để khắc phục các hạn chế trên nhằm xây dựng và phát triển vững chắc hệ thống BHXH, BHYT thực hiện tốt an sinh xã hội, phấn đấu đến năm 2020 đạt các mục tiêu đã đề ra: Tỷ lệ người độ tuổi lao động tham gia BHXH đạt 50%, BHTN đạt 35%, tỉ lệ tham gia BHYT trên 95% dân số, trong thời gian tới cần thực hiện các giải pháp: Các cấp ủy đảng, chính quyền, cơ quan, đơn vị liên quan cần xác định việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác BHXH, BHYT là một trong những nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên gắn liền với nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị. Tiếp tục tuyên truyền, quán triệt và đẩy mạnh thực hiện các nội dung chỉ đạo của Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị, Chương trình hành động số 15-CTr/TU và Chỉ thị 09-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, trong đó, tập trung thông tin, tuyên truyền về ý nghĩa nhân văn của chính sách BHXH, BHYT; đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền, đối thoại trực tiếp với người sử dụng lao động, người lao động và các tầng lớp nhân dân. Quan tâm đầu tư cho ngành Y tế, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh BHYT, củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế từ tỉnh đến cơ sở cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nguồn nhân lực; chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cơ sở, đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân, đảm bảo mọi người dân được khám chữa bệnh thuận tiện, chu đáo, tận tình và được hưởng đầy đủ quyền lợi khám chữa bệnh BHYT theo quy định. Ngành BHXH tiếp tục thực hiện có hiệu quả cải cách hành chính, thực hiện công khai, minh bạch các thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin để giải quyết công việc, hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2008…