ASEAN quyết tâm duy trì khu vực hòa bình, ổn định, tự cường

Cùng ngày, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì họp báo quốc tế, thông báo kết quả của Hội nghị AMM-53 và các hội nghị bộ trưởng liên quan. Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi cùng tham dự họp báo qua màn hình trực tuyến từ điểm cầu Jakarta (Indonesia).

Thúc đẩy đối thoại và tăng cường xây dựng lòng tin

Trao đổi tại cuộc họp báo, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh cho biết, các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tiếp tục khẳng định quyết tâm và cam kết mạnh mẽ thực hiện đầy đủ, hiệu quả các mục tiêu và ưu tiên hợp tác trên tinh thần “Gắn kết và chủ động thích ứng” của Năm ASEAN 2020. Các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN nỗ lực thảo luận xây dựng định hướng phát triển cho ASEAN trong giai đoạn mới sau khi hoàn thành Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.

Các bộ trưởng hoan nghênh những đóng góp ban đầu đáng khích lệ của các nước cho Quỹ ASEAN Ứng phó Covid-19 và nhất trí chỉnh sửa các quy định của quỹ để tạo thuận lợi cho đóng góp từ các nước đối tác cho quỹ...

Các bộ trưởng đã thông qua tài liệu khái niệm và các thành tố chính của Khung phục hồi tổng thể ASEAN, giao Ban thư ký ASEAN phối hợp với các cơ quan chuyên ngành trên 3 trụ cột khẩn trương xây dựng dự thảo đầu tiên của khung phục hồi để kịp hoàn tất, báo cáo kết quả lên Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37.

Cũng tại hội nghị, các bộ trưởng khẳng định quyết tâm duy trì khu vực Đông Nam Á hòa bình, an ninh, trung lập và ổn định, củng cố đoàn kết, tự cường, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, tăng cường xây dựng lòng tin, đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật. Các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các đối tác tái khẳng định cam kết ủng hộ hợp tác đa phương và khuôn khổ quan hệ giữa các quốc gia dựa trên nền tảng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế.

ASEAN cũng nhất trí trao quy chế đối tác phát triển cho Pháp và Italy, chấp thuận Colombia và Cuba tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC).

Về Biển Đông, lập trường nguyên tắc của ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng và lợi ích của hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, là lợi ích chung của tất cả các quốc gia, được các nước đối tác tiếp tục ủng hộ. Các bộ trưởng khẳng định cần tiếp tục thúc đẩy đối thoại và tăng cường xây dựng lòng tin, kiềm chế không có hoạt động làm gia tăng căng thẳng và phức tạp tình hình, không quân sự hóa, không sử dụng và đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982. Các bộ trưởng cũng bày tỏ mong muốn Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) được thực hiện đầy đủ, hiệu quả và kêu gọi sớm hoàn tất xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông (COC) hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Trả lời câu hỏi của phóng viên, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh cho biết, vấn đề cạnh tranh chiến lược giữa các nước cũng được nêu tại các cuộc họp lần này trong khuôn khổ Hội nghị AMM-53 và các hội nghị liên quan. ASEAN có các cơ chế, diễn đàn, như: Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) để trao đổi các vấn đề chiến lược, vấn đề quan hệ giữa các nước liên quan đến khu vực. Nhân dịp kỷ niệm 53 năm thành lập ASEAN, các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã đưa ra tuyên bố của Bộ trưởng ASEAN về duy trì hòa bình, ổn định ở Đông Nam Á, thể hiện rõ quan điểm của các nước ASEAN mong muốn xây dựng một khu vực hòa bình, ổn định và thịnh vượng. ASEAN mong muốn các nước trên thế giới cũng như khu vực đóng vai trò thúc đẩy và hỗ trợ cho hòa bình, ổn định ở khu vực, với vai trò trung tâm của ASEAN.

Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU theo hình thức trực tuyến.

ARF kêu gọi không quân sự hóa Biển Đông

Trước đó, trong ngày làm việc cuối cùng trong khuôn khổ Hội nghị AMM-53, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã chủ trì Hội nghị Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) lần thứ 27 theo hình thức trực tuyến với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao 27 nước/tổ chức tham gia ARF và Tổng thư ký ASEAN.

Hội nghị nhất trí ARF triển khai các biện pháp xây dựng lòng tin và thực thi ngoại giao phòng ngừa, đẩy mạnh hơn nữa hợp tác trong các lĩnh vực ưu tiên như cứu trợ thảm họa, chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia, an ninh biển, an ninh mạng, chống phổ biến và giải trừ vũ khí hạt nhân và các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt... đi đôi với cải tiến phương thức và nâng cao hiệu quả hoạt động của diễn đàn đồng thời tăng cường phối hợp giữa ARF với các cơ chế khác của ASEAN, như: EAS, ADMM+...

Các bộ trưởng tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Trước những diễn biến phức tạp, vụ việc nghiêm trọng và các hành động vi phạm luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, các bộ trưởng một lần nữa nhấn mạnh yêu cầu tự kiềm chế, không có những hành động làm phức tạp thêm tình hình, không quân sự hóa, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Hội nghị ủng hộ việc triển khai hiệu quả và đầy đủ DOC, ASEAN-Trung Quốc sớm hoàn tất COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982. Các bộ trưởng cũng tái khẳng định UNCLOS 1982 là khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mọi hoạt động trên các vùng biển và đại dương.

Tại hội nghị, các nước nhất trí với đề xuất của Việt Nam ra Tuyên bố ARF về Tăng cường hợp tác ngăn ngừa và ứng phó với dịch bệnh truyền nhiễm bùng phát. Các bộ trưởng đã thông qua Kế hoạnh hành động Hà Nội II cho ARF, đề ra các ưu tiên, định hướng hợp tác cho hoạt động của ARF giai đoạn 2020-2025.

ASEAN-EU thúc đẩy mối quan hệ “Đối tác trong liên kết”

Chiều 12-9, trong khuôn khổ Hội nghị AMM-53 diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Ấn Độ. Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các hội nghị này.

Các bộ trưởng khẳng định cam kết mạnh mẽ, thời gian tới, tăng cường quan hệ hợp tác toàn diện giữa ASEAN và EU, tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ “Đối tác trong liên kết”. Hai bên hoan nghênh việc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU lần thứ 22 (tháng 1-2019, tại Bỉ) đã thống nhất về nguyên tắc về nâng cấp quan hệ ASEAN-EU lên đối tác chiến lược và nhất trí phối hợp thúc đẩy để sớm chính thức hóa việc nâng cấp này. ASEAN đánh giá cao việc EU tuyên bố huy động gói trợ giúp 800 triệu Euro dành cho khu vực ASEAN để phòng, chống và giảm thiểu các tác động của dịch Covid-19.

Phát biểu tại hội nghị, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định trong vai trò Chủ tịch ASEAN, Việt Nam ủng hộ các nỗ lực làm sâu sắc quan hệ ASEAN-EU, hướng tới chính thức nâng cấp quan hệ hai bên lên đối tác chiến lược.

Ấn Độ là người bạn tin cậy của ASEAN

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Ấn Độ, Ấn Độ khẳng định coi trọng quan hệ với ASEAN, nhấn mạnh ASEAN giữ vai trò trung tâm trong chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ. ASEAN đánh giá cao cam kết và sự tham gia tích cực của Ấn Độ trong các cơ chế do ASEAN dẫn dắt.

Phát biểu tại hội nghị, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Ấn Độ đối với khu vực, khẳng định Ấn Độ là đối tác và là người bạn tin cậy của ASEAN; nhấn mạnh thời gian tới ASEAN và Ấn Độ cần nỗ lực tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, kết nối, hợp tác biển, phối hợp khai thác đầy đủ tiềm năng thị trường rộng lớn hơn 1,8 tỷ dân, tăng cường hợp tác nhằm đạt mục tiêu tăng kim ngạch thương mại hai chiều lên 200 tỷ USD vào năm 2022; khẳng định tầm quan trọng của việc Ấn Độ tham gia Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và nhấn mạnh Hiệp định RCEP luôn rộng mở đối với sự tham gia của Ấn Độ.

Tại hai Hội nghị giữa ASEAN với EU và Ấn Độ, các nước tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, không quân sự hóa, kiềm chế không có các hành động gây phức tạp tình hình hoặc gia tăng căng thẳng, giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982; ủng hộ việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm hoàn tất COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Ấn Độ thông báo với các nước ASEAN về Sáng kiến các Đại dương Ấn Độ và Thái Bình Dương; EU hoan nghênh ASEAN phát huy vai trò trong thúc đẩy hợp tác, đối thoại, xây dựng lòng tin ở khu vực, ủng hộ các nỗ lực thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố DOC và xây dựng Bộ Quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Trong trao đổi tại các hội nghị với EU và Ấn Độ, Phó thủ tướng Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đánh giá cao sự ủng hộ của các đối tác đối với những nỗ lực của ASEAN trong tham gia bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông, khẳng định lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về vấn đề này.

Mekong - Mỹ nâng cấp lên quan hệ đối tác

Trước đó, Hội nghị Bộ trưởng Quan hệ đối tác Mekong-Mỹ lần thứ nhất được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Hội nghị do Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh và Thứ trưởng thường trực Mỹ Stephen Biegun (thay mặt Ngoại trưởng Michael Pompeo) đồng chủ trì, với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao các nước Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Tổng thư ký ASEAN. Hội nghị chính thức công bố nâng cấp hợp tác lên quan hệ đối tác Mekong-Mỹ (MUSP) trên nền tảng những thành công của cơ chế Sáng kiến Hạ nguồn Mekong (LMI) được thành lập từ năm 2009, đặt nền móng cho việc phát huy tiềm năng của quan hệ đối tác, đóng góp hiệu quả cho sự phát triển bền vững, thịnh vượng của khu vực trong giai đoạn mới.

Về định hướng hợp tác giai đoạn tới, các bộ trưởng nhận định, trước những thách thức và cơ hội mà tiểu vùng Mekong đang đối mặt, quan hệ đối tác Mekong-Mỹ cần hướng tới mục tiêu thúc đẩy hòa bình, ổn định, thịnh vượng tại khu vực, hỗ trợ việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững 2030 và Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025. Về nguyên tắc hợp tác, các bộ trưởng khẳng định quan hệ đối tác Mekong-Mỹ cần đề cao nguyên tắc ASEAN làm trung tâm, cởi mở, bình đẳng, đồng thuận, cùng có lợi, minh bạch, tôn trọng chủ quyền của các nước, không can thiệp, tôn trọng luật pháp quốc tế cũng như quy định và luật pháp của các nước thành viên. Về lĩnh vực hợp tác, các bộ trưởng thống nhất quan hệ đối tác Mekong-Mỹ sẽ tập trung vào 4 lĩnh vực là: Kết nối kinh tế; quản lý bền vững nguồn nước, tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường; an ninh phi truyền thống; phát triển nguồn nhân lực.

Tại hội nghị, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo Mỹ sẽ dành gần 153,6 triệu USD cho các dự án hợp tác tại khu vực Mekong, trong đó có 55 triệu USD cho các dự án phòng, chống tội phạm xuyên biên giới, 1,8 triệu USD hỗ trợ Ủy hội sông Mekong tăng cường chia sẻ dữ liệu nguồn nước phục vụ công tác hoạch định chính sách và một số dự án về quản lý thiên tai, tổ chức đối thoại chính sách nhiều bên về phát triển khu vực Mekong.

Tin, ảnh: MỸ HẠNH

Theo Báo Quân đội Nhân dân điện tử

https://www.qdnd.vn/doi-ngoai/doi-ngoai/asean-quyet-tam-duy-tri-khu-vuc-hoa-binh-on-dinh-tu-cuong-635034